• Нэхулъэр къызэкIэщIитхъыу, жэщым къепща жьыр теужри, мэзыр щым хъужат. Уэс хьэщхьэтеуэр къызэщэщэха жыгхэр нэхъ IэпцIэлъапцIэу къыпфIэщIырт. Ахэри умэзэхат. Лъэужьхэр уэсым исеижати, щIымахуэ мэзым цIыхупсэ щымыдымыжми ярейт.

Псоми еджэн…

• 1942 гъэм гъатхэпэм Бахъсэн районым и военкоматым зауэм кIуэну ириджахэм яхэтт Зеикъуэ къуажэм щыщ ЛIыгъур ХьэкIашэ и къуэ Хьэзизи. Ар фронтым занщIэу Iухьат 65-нэ топгъауэ полкым хэту. А зэманым Керчь деж ди дзэхэр щытыкIэ гугъу щихуат. Бийм и дзэ нэхъ лъэщхэр къраутIыпщри, уIэгъэ, укIыгъэ яIэу совет сэлэтхэм къикIуэтын щIадзэ. Апхуэдэуи а щIыпIэр къызэранэкI.

Псоми еджэн…

• И щIалэгъуэр зауэм ирихьэлIэу нэщIэбжьэ куэд илъэгъуами, гъащIэ хьэлэмэт къигъэщIащ техникэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, ЩIДАА-м и академик, Ленинград артиллерие академием и кафедрэм и унафэщI, генерал-майор Къатхъэн Мухьэмэд.

Псоми еджэн…

• 1942 гъэм шыщхьэуIум и пэщIэдзэм фашистыдзэр Къэбэрдей-Балъкъэрым къихьащ. Ди щIыналъэм пIалъэ кIэщIкIэ щагъэув гуащIэрыпсэухэр еудыхыным и «хабзэр».

Псоми еджэн…

• СССР-мрэ Инджылызымрэ Гитлер иратакъым Ираныр
• ЛIэщIыгъуэ куэдкIэ Персыр (1935 гъэм Иран хъуар) дунейм щынэхъ лъэщ дыдэхэм ящыщу къекIуэкIащ. АрщхьэкIэ ЕтIуанэ дунейпсо зауэм щIидзэн ипэкIэ абы къигъэпкIыж щыIэтэкъым. Зэрыгушхуэр и щIыналъэм щIэт щIыдагъэ куэдыкIейрт. Езыр зэжьэхэуэныгъэхэр щекIуэкI Европэмрэ хы Хуэмымрэ япэIэщIэти, зыми гуэмыт (нейтралитет иIыгъ) хуэдэт. Пэжщ, иригъэкIуэкI политикэмкIэ абы Германием и дежкIэ зэрызигъазэр кIуэ пэтми нэхъ нэрылъагъу хъурт.

Псоми еджэн…

• Гитлер яукIыфыну щытащ, ауэ ар къригъэлащ… Сталиным
• Миклашевский Игорь и пщIыхьэпIи къыхэхуэнтэкъым и гъащIэр щэхурылажьэ IуэхущIапIэхэм быдэу япыщIауэ щытыну. КъызыхэкIа унагъуэр абы пэжыжьэт, езыри зыщIэхъуэпсыр нэгъуэщIт.
• 1918 гъэм накъыгъэм и 30-м Москва къыщалъхуа Игорь и анэ Миклашевская Августэ актрисэ цIэрыIуэт, и адэ Лыцилин Леви балетым и артистт, Театр Иным щылажьэрт. Нэчыхь зэхуаIэтэкъым, ауэ Лев зэпымыууэ и нэIэ къытригъэтт и щIасэ цIыхубзым къыхуилъхуа щIалэ цIыкIум. Зэгуэр иригъэцIыхуащ и шыпхъу Лизэ, Абы и лIыр а зэманым уей-уей жезыгъэIэ Блюменталь-Тамарин Всеволодт, театрым и вагъуэт. ИужькIэ а зэрыцIыхуныгъэр Миклашевскэм хуабжьу къыщхьэпэжащ. АрщхьэкIэ зэкIэ Блюменталь-Тамарин Игорь нэмыцэбзэм хуабжьу дригъэхьэхащ.

Псоми еджэн…

• Рокоссовскэм и закъуэщ
• къэралитIым я маршалу дунейм тетар
•  Хэку зауэшхуэм и зэманым хуабжьу цIэрыIуэу щытащ Рокоссовский Константин. Егъэлеяуэ пхъашэ Сталин Иосиф езым и дзэзешэхэм ящыщу маршалитIырщ — Шапошниковымрэ Рокоссовскэмрэщ я цIэ-адэцIэхэмкIэ зэджэу щытар: абы къикIырт пщIэ хэIэтыкIа. Ауэ сэлэтхэм, офицерхэм, генералхэм къыхуащI пщIэри нэхъ мащIэтэкъым.

Псоми еджэн…

• Яхэгуауэ Михаил КъуэкIыпIэ Жыжьэм къулыкъу щищIэрт. Зауэр къэхъейри, сэлэтхэр абыкIэ куэдрэ щаIыгъыжакъым. МафIэгухэм кърагъэтIысхьэри, дыгъэ къухьэпIэмкIэ къыдрашеижащ. А гъуэгуанэ кIыхьым зэрыщыгувар хыумыбжэмэ, Хэку зауэшхуэр екIуэкIыху Яхэгуауэр лагъымыдз батареем связисту хэтащ.

Псоми еджэн…

• ТекIуэныгъэм и Махуэр Къэбэрдей-Балъкъэрым щыгъэлъэпIэнымкIэ Iуэху нэхъыщхьэ дыдэхэм ящыщу щытащ «Полк уахътыншэ» урысейпсо акцэр. Ар Урысеймрэ Къэбэрдей-Балъкъэрымрэ ис лъэпкъхэр зэрызэкъуэувэрэ илъэс 400 зэрырикъум и цIэр зезыхьэ утыкум къыщежьащ. Япэ иту къежьащ кадет школхэм я гъэсэнхэр. Абыхэм яIыгът ТекIуэныгъэм и бэракъыр — метр тIощI зи бгъуагъ нып плъыжьыр. Республикэм щыпсэухэм я сатырхэм хэту къакIуэрт КIуэкIуэ Казбекрэ абы и унагъуэм щыщхэмрэ, езыхэм я адэшхуэхэм я сурэтхэр яIыгъыу.

Псоми еджэн…

• Хэку зауэшхуэм хэтахэм ящIыгъуу Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэм и къалэнхэр пIалъэкIэ зыгъэзащIэ КIуэкIуэ Казбек накъыгъэм и 9-м удз гъэгъахэр трилъхьащ «ЩIыхьым и мафIэ мыужьыхыж» мемориалымрэ Совет Союзым и ЛIыхъужьхэм, ЩIыхь орденым и нагъыщэ псори зратахэм я фэеплъымрэ.

Псоми еджэн…

• ТекIуэныгъэ Иным и махуэшхуэр гукъинэжу, щIэщыгъуэу щекIуэкIащ Бахъсэн щIыналъэм. Абы зэдэууэ хэтащ цIыхуищэ бжыгъэхэр, зэрахьэ къулыкъуи, я ныбжьи, зыщыщ лъэпкъи емылъытауэ.

Псоми еджэн…

• Ди къэралым и щIыпIэ псоми хуэдэу, Тэрч щIыналъэми Iэтауэ щагъэлъэпIащ Хэку зауэшхуэр ди текIуэныгъэкIэ зэриухрэ илъэс 74-рэ зэрырикъур.

Псоми еджэн…

• ТекIуэныгъэм и махуэр гъэлъэпIэным ехьэлIа Iуэхугъуэхэр Iуащхьэмахуэ щIыналъэм щрагъэжьащ «Полк уахътыншэ» акцэмкIэ. Абы хэтхэр — политикэ партхэм, жылагъуэ зэгухьэныгъэ- хэм, IуэхущIапIэхэм, еджапIэхэм я лIыкIуэхэр, РОСТО-м (ДОСААФ) и IэщIагъэлIхэмрэ гъэсэнхэмрэ — Фэеплъым и утым нэс зэгъусэу кIуэцIрыкIащ.

Псоми еджэн…

• КIуащ БетIал
• Гъэбырыб уи ныпхэр,
• Махуэм я нэхъыфI,
• ЩIэзылъхьам бий гупхэр —
• Дыгъэ мыункIыфI!
• Дыгъэм пшэр пхисыкIыу
• ЩIыр зыгъэнэхуауэ,
• Укъепсащ, гущыкI
• Зауэр щIым тепхуауэ.

Псоми еджэн…