• Лэскэн щIыналъэм хыхьэ Анзорей къуажэм къыщыхъуа КIуащ Залым цIыху гуапэщ, медицинэ лэжьакIуэ Iэзэщ.

Псоми еджэн…

• «Нейрохирургием нэгъуэщIым и гъащIэм ухуэсакъыу уегъасэ. КъыбгуроIуэ асыхьэтым ар уэ куэдкIэ уэлъытауэ зэрыщытыр. Щыуагъэ зэрыпIэщIэмыкIынум зыкIи шэч къытумыхьэу операцэм укIуэн хуейщ», — жеIэ Москва къалэ Узыншагъэр хъумэнымкIэ и департаментым и штатым хэмыт сабий нейрохирург нэхъыщхьэ, ПIалъэ къызыхэкI мыхъуну сабий хирургиемрэ травматологиемкIэ щIэныгъэ-къэхутакIуэ институтым нейрохирургиемкIэ и къудамэм и унафэщI, Сабий нейрохирургхэм я Евразие зэгухьэныгъэм и президент, «Нейрохирургия и неврология детского возраста» журналым и редколлегием хэт, «ПщIэмрэ щIыхьымрэ папщIэ» дунейпсо Дыщэ Арт орденыр зрата Семэн Жаннэ БетIал и пхъур.
•   Псоми еджэн…

• Зи IуэхущIафэм дэрэжэгъуэ къыхуэзыхь, унафэщIым щытхъу щыхужаIэ, зи улахуэмкIэ арэзы цIыху гуп щылажьэ IэнатIэ нобэ урихьэлIэну фIэщхъугъуейми, иджыблагъэ дыщыIащ апхуэдэ IуэхущIапIэ.
•   Псоми еджэн…

• Налшык къалэм и прогимназие №18-м и егъэджакIуэ БжьыхьэлI Светланэ 4-нэ классым щIэсхэм яригъэтхащ «Сэ щхьэ сынэхъыфI?» упщIэр щыгъэува сочиненэ. Апхуэдэ упщIэ зыхуигъэувыжыныр еплIанэ классым щеджэ цIыкIухэм я дежкIэ тIэкIу мыпасэIуэу пIэрэ? Хьэмэрэ я гупсысэр нэхъ ишэщIыну, цIыкIухэм я щхьэм илъыр къыдгурыIуэнымкIэ сэбэп хъуну пIэрэ?  ТIэрло Тамерлан и IэдакъэщIэкIыр гупсысэкIэ нэхъ гъэнщIа лэжьыгъэу къыщалъытащ школым.
•   Псоми еджэн…

• КъБР-м и Жылагъуэ палатэм и ЩIалэгъуалэ советым жыджэру хэт Лий Ланэ и зэфIэкI щеплъыжащ жылагъуэ лэжьакIуэхэм я дунейпсо зэхыхьэм. Проектыр къызэригъэпэщащ Москва щылажьэ Белл Генрих и цIэр зезыхьэ фондым.
•   Псоми еджэн…

• Ди къэралым щIэныгъэр ипэкIэ щызыгъэкIуатэхэм, абы хэлъхьэныгъэ купщIафIэхэр хуэзыщIхэм ящыщ адыгэ бзылъхугъэщ мы тхыгъэр зытеухуар. Ар щIэныгъэм и дунейм гъуэгу бгъуфIэ щыхэзыша, филологие щIэныгъэхэм я кандидат, КъБКъУ-м Кавказ Ищхъэрэм ис лъэпкъхэм я IуэрыIуатэмрэ литературэмкIэ иIэ кафедрэм и егъэджакIуэ нэхъыжь Бозий Наимэщ.
•   Псоми еджэн…

• Адыгэбзэмрэ литературэмрэ курыт школым тэмэму щезыгъэдж IэщIагъэлIхэр и мащIэкъым Аруан щIыналъэм. Абыхэм яхэтщ лъэпкъпсо проектхэм япкъ иткIэ екIуэкI зэпеуэхэм жыджэру зыкъыщызыгъэлъагъуэхэр, щIыпIэм, республикэм къыщыхалъхьэ IуэхугъуэфIхэм я жэрдэмщIакIуэхэр. Апхуэдэ егъэджакIуэ пажэхэм яхэплъытэ хъунущ Къэхъун къуажэм дэт курыт школ №1-м ди анэдэлъхубзэр илъэс куэд лъандэрэ сабийхэм езыгъэдж, щIэблэм я гъэсакIуэ, унэтIакIуэ Гъащтэ (Ефэнды) Анетэ СулътIан и пхъур.
•   Псоми еджэн…

• ХьэщIэщхэм я классификацэмкIэ Lodging.ru каталогым къызэритамкIэ, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр туристхэр езыгъэблагъэ IуэхущIапIэхэм я фIагъыр убзыхунымкIэ нэхъ пашэ щIыналъищым ящыщщ.
•   Псоми еджэн…

• Медицинэм епха дэтхэнэ IэщIагъэри жэуаплыныгъэшхуэ зыпылъщ. А IэнатIэм упэрытын папщIэ абы ухуеджауэ ущытыныр мащIэщ — щIэныгъэ куумрэ Iэзагъэшхуэмрэ къадэкIуэу пхэлъын хуейщ цIыхугъэ лъагэ, зэхэщIыкI ин. А псори фIыуэ къызыгурыIуэ икIи зи хьэлым хэлъ дохутыр нэсхэм ящыщщ Урысей геронтологие щIэныгъэ-клиникэ центрым ГинекологиемкIэ и къудамэм и лэжьакIуэ, Пироговым и цIэр зезыхьэу Москва дэт Урысей лъэпкъ щIэныгъэ-къэхутакIуэ университетым (РНИМУ) и кафедрэм и унафэщI, медицинэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор Хьэщыкъуей Асият Зулъчиф и пхъур.
•   Псоми еджэн…

• Къэбэрдей-Балъкъэрым щIалэгъуалэ  зэгухьэныгъэхэм щрагъэкIуэкI дауэдапщэхэм, Iуэхугъуэхэм сытым дежи жыджэру хэтщ Зеущэ Алёнэ. Жылагъуэ-политикэ лэжьыгъэм пасэ дыдэу хыхьа пщащэм ехъулIэныгъэфIхэр зригъэгъуэтащ икIи зытеува гъуэгум теухуауэ мурадышхуэхэр иIэщ.
•   Псоми еджэн…

• И къару щымысхьыжу щIэблэм ядэлажьэхэм ящыщщ Налшык къалэ дэт 5-нэ курыт еджапIэм адыгэбзэмрэ литературэмкIэ илъэс 25-рэ хъуауэ щезыгъаджэ Къурмэн Эммэ.
•   Псоми еджэн…

• Экономикэр гъэхуауэ зэтеувэныр, цIыхухэм  я псэукIэр ефIэкIуэныр мэкъумэш IэнатIэхэмрэ жылагъуэхэмрэ зэрызаужьым куэдкIэ елъытащ. Ар фIыуэ къызыгурыIуэ IэщIагъэлI жы­джэрхэм, жэрдэмщIакIуэхэм ящыщщ «Албир» мэкъумэш кооперативым и тхьэмадэ Алэкъей Инал. ЛэжьакIуэшхуэщ, емызэшщ, ипэкIэ плъэ унафэщI гумызагъэщ. 2005 гъэм къызэригъэ­пэща предприятэр лъэ быдэкIэ увауэ, илъэс къэс и зэфIэкIым хегъахъуэ, къалэныщIэхэр зыхуегъэувыж.

УФ-м мэкъумэш хозяйствэмкIэ и ми­нист­рым и япэ къуэдзэ Хьэту Жамболэт (ижьымкIэ щытщ) Алэкъей Инал егъэлъапIэ.

• Дызэрыщыгъуазэщи, ехъулIэныгъэ къызы­дэкIуэр тегушхуауэ Iуэхур зыунэтI, зыбгъэдэт IэнатIэм и мыхьэнэр нэгъэсауэ зыхэзыщIэ, лэжьыгъэм кIэухыу иIэнумкIэ жэуаптакIуэу къэув цIыхурщ. А нэщэнэфI псори Алэкъейм далъагъу. Коопера­тивыр IэнатIэ куэдым йолэжь: гъавэ щIапIэу гектар миным щIигъу, къызыпыкIэ пхъэщхьэмыщхьэ хадэу гектарипщI зэрехьэ. Псоми еджэн…

• Хэкум, щалъхуа щIыналъэм ехъулIэныгъэ къахуэхьыным зи щIэныгъэмрэ зэфIэкIымрэ, гурылъ къабзэхэмрэ жыджэрагъымрэ хьэлэлу хуэзыгъэлажьэ цIыхухэр ди лъэпкъым и мащIэкъым. Тхьэр къызэрыхуэупсауэ бгъэдэлъ зэчийм и лъэныкъуэщIэхэр къызэкъуэзых, дзыхь къыхуащI дэтхэнэ IэнатIэри езыгъэфIакIуэ апхуэдэ цIыху гуащIафIэхэм ящыщщ Емуз Гъузер ипхъу Нинэ. Къэбэрдей-Балъкъэрым и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ — КъБР-м егъэджэныгъэмкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министр, педагогикэ щIэныгъэхэм я доктор Емузым и акъылым и жанагъыр, зэхэщIыкI куур, псэ къулеягъыр дапщэщи зыхуэунэтIар къызыхэкIа лъэпкъым къыщIэхъуэ щIэблэм нэхъри зегъэужьынырщ, хуэфащэ гъэсэныгъэ екIурэ щIэныгъэ куурэ етынырщ.
•   Псоми еджэн…

• Джэду Сэкинат 1976 гъэм фокIадэм и 30-м Псыгуэнсу къуажэм къыщалъ-хуащ. Школым щыщIэса лъандэрэ Сэкинат щIэхъуэпсырт егъэджакIуэ хъуну, ауэ апхуэдэ насып  къыщехъулIар илъэсиплI ипэкIэщ — Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым филологиемкIэ и институтым адыгэбзэмрэ литературэмкIэ и къудамэм щIэтIысхьащ. Езанэ курсым щIэсу адыгэ IуэрыIуатэмкIэ экзаменыр фIы дыдэу зэритам щхьэкIэ, ЦIыпIынэ Аслъэн и унагъуэм къыбгъэдэкI стипендиер къыхуагъэфэщауэ щытащ Сэкинат. Абы тригъэгушхуагъэнщ — «тху» защIэкIэ еджащ. ФIы дыдэу зэреджам и мызакъуэу, ар хэтащ университетым щрагъэкIуэкI пшыхьхэм, зэIущIэхэм, конференцхэм. ЕхъулIэныгъэу зыIэригъэхьахэм я щыхьэтщ абы зыбжанэрэ къыхуагъэфэща щIыхь, фIыщIэ тхылъхэр, абыхэм я щхьэжщ къихьа диплом плъыжьыр.
• Псоми еджэн…

• Хэку зауэшхуэм и илъэс хьэ лъэхэр кIуэ пэтми тпэIэщIэ  мэхъу, ауэ ди цIыхухэм зэрахьа лIыгъэмрэ къагъэлъэгъуа хахуа гъэмрэ дапщэщи фэеплъ лъапIэу къыддокIуэкI. СССР-м хэта къэралхэм ящыщу зы унагъуи щыIэкъым а нэщIэбжьэ бзаджэр зылъэмыIэса. 1941 гъэм мэкъуа уэгъуэм и 22-м нэмыцэ фашист зэрыпхъуакIуэхэм къыдащIылIа лъапсэрых зауэ гущIэгъуншэр къызэрымыкIуэ къэ хъу къащIэ шынагъуэт. Ауэ пэ жыр текIуащ, совет цIыхубэр зэщIэтаджэщ, зылI и быну бий ерум пэщIэувэри, лейзехьэхэр я гъуэм ираукIыхьыжащ. А псэ зэ пылъхьэпIэ лъэхъэнэм ди цIыху хэм къалъыкъуэкIа къару мы кIуэ щIыжыр гъащIэ щыIэхукIэ хэгъуэщэнукъым. ТекIуэныгъэ лъа пIэр къытхуэзыхьахэм я цIэр бэм яIэт, пщIэ лей хуащIу, иригушхуэу зэIэпах, я щапхъэм щIэблэр щIапIыкI.
•   Псоми еджэн…