|
|
2020-04-09
- ХамэщI щыпсэу, адыгэу зызылъытэж псоми я щIасэщ Хэкужьыр. АдыгэщIыр я псэм хэлъу, адыгэ тхыдэр я лъым хэту, я гур мыбыкIэ къеIэу мэпсэу ахэр. Адэжь щIыналъэр зэзыгъэгъуэтыжыфу, тхыдэм и къэгъэшыпIэ задэхэм я зэранкIэ нэхъыжьыфхэм ипэкIэ яфIэкIуэдауэ щыта лъахэр псэупIэ зыщIыфхэри щыIэщ. Дауи, абыхэм я бжыгъэр куэдкIэ нэхъ мащIэщ зи «лыр абы щыIэми, къупщхьэр Къэбэрдейм ейуэ» къэзылъытэу хамэ къэралхэм щыпсэу адыгэ мелуанхэм нэхърэ. ИтIани, апхуэдэхэр щыIащ икIи ноби щыIэщ, сызэригугъэмкIи, ахэр ящыщщ адэжь щIыналъэм и псэкупсэ нэсхэм.
- Псоми еджэн…
2020-04-09
- ДызытепсэукI щIым щIэлъ хъугъуэфIыгъуэхэр къэбгъэсэбэп зэрыхъунум ехьэлIа сатырхэм дащрохьэлIэ алыдж еджагъэшхуэхэу Пифагоррэ Аристотельрэ къызэранэкIа я тхыгъэхэми, щIэныгъэм а и къудамэми хэлIыфIыхьа философ, сурэтыщI, тхакIуэ цIэрыIуэ Леонардо да Винчи и лэжьыгъэхэми.
Псоми еджэн…
2020-04-09
- Коронавирус уз зэрыцIалэм трамытхыхьа щыIэжкъым иужьрей зэманым. Узыр къызэрежьэм, абы и щхьэхуэныгъэхэм, ар цIыхум къызэрыпкърыхьэм теухуа хъыбар куэд щыIэщ. Германием щыIэ Боннэ къалэм дэт къэрал университетым ВирусологиемкIэ и институтым и унафэщI Штреек Хендрик (илъэс 42-рэ) мэлыжьыхьым и 2-м цIыхухэм зэрызахуигъэзам щыщ зы Iуэхугъуэ фи пащхьэ итлъхьэнщ.
Псоми еджэн…
2020-04-09
- (КIэлъыкIуэр. ПэщIэдзэр №№37 — 39-хэм итщ.).
- Къаплъэн-Джэрий иджы IупщIу зэхихащ бжэ кIыргъ макъ. КъызоплъэкIри, унэIутыр къыщIыхьэу щилъагъум:
- — Сыт хъыбар?
- — СулътIаным ичындым ирихьэлIэу хъаныр ирегъэблагъэ.
- — Нэмэзыр дэсщIын хуейуэ къыщIэкIынщ…
Псоми еджэн…
2020-04-09
- РСФСР-м, Адыгэ Республикэм щIыхь зиIэ я артисткэ Щауэжь Розэ къызэралъхурэ илъэс 90 ирикъуащ мэлыжьыхьым и 2-м. Адыгэ Республикэм и мызакъуэу, Къэбэрдей-Балъкъэрми, Къэрэшей-Шэрджэсми ар къэзымыцIыху, и уэрэдхэр зэхэзымыха ису къыщIэкIынкъым.
Псоми еджэн…
2020-04-09
- Адыгэми къэралми я пщIэр лъагэу зыIэт, адэкIи бэкIэ дызыщыгугъ Махуэ Билал теухуауэ мазитI ипэкIэ Урысейм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм зэIэпаха щIэщхъу бзаджэр спортым дихьэх дэтхэнэми и гум щIыхьащ. «Щэнейрэ дунейпсо чемпион бэнакIуэ цIэрыIуэр до-пинг зрихьэлIауэ хуагъэфащэ» — апхуэдэ псалъащхьэм щIэту, зыр адрейм щхьэпрыкIыжыну яужь иту дызыпэмыплъа Iуэхугъуэр ирахьэжьащ. Псом хуэмыдэу ар зыхащIащ щIыпIэ куэдым щызэбгырыдза ди лъэпкъэгъухэм. Абы лъандэрэ зэман хъарзынэ дэкIащ икIи куэдым зихъуэжащ. Дуней псор зыгъэгулэз коронавирусым и зэранкIэ Iуэхугъуэ куэд къызэтрагъэувыIащ е ягъэIэпхъуащ. Къапщтэмэ, зы илъэскIэ нэхъ кIасэу, 2021 гъэм, зэхэтыну унафэ ящIащ Махуэ Билал щытекIуэну игъащIэ лъандэрэ зыщIэхъуэпс Гъэмахуэ Олимпиадэр. Хэт ищIэн, апщIондэхукIэ ди бэнакIуэ цIэрыIуэр хей ящIыжынкIэ е, тезыр гуэр тралъхьэмэ, ипшыныжыну хунэсынкIэ хъунщ.
Псоми еджэн…
2020-04-09
- Махуэ къэс зыкъыддэзыужьу икIи къыддэгъуэгурыкIуэу къэтлъы-тэ гъащIэм зэхъуэкIыныгъэ дызыпэмыплъахэр COVID-19 коронавирусым и пандемием къызэрыщигъэхъур къалъытэри, Европей космос (хьэрш) агентствэм (ЕКА) и щIэныгъэлIхэм жэрдэмыщIэ зыбжанэ къыхалъхьащ.
Псоми еджэн…
2020-04-09
- Аддэ зы зэман гуэрым Хъэзар тенджызымрэ тенджыз ФIыцIэмрэ я зэхуаку дэлъ щIыналъэм зылI и быну лъэпкъ куэду зэхэт ди адыгэхэр щыпсэугъат, лажьэрэ шхэжу, я щхьэхуитыныгъэр яхъумэжу. Гъавэ хасэрт, Iэщ ягъэхъурт, хадэ ящIэрт, жыг ягъэкIырт, лIыгъэрэ хахуагъэкIэ цIэрыIуэхэт. Тхыдэ гъуэгуанэ кIыхь икIи гугъусыгъу къикIуащ а лъэпкъым. Нэхъ зызыужьа дыдэ къэралыгъуэхэм къакIэрымыхуу дуней тетыкIэ екIу абыхэм зэраIам и щыхьэт куэд тхыдэм ещIэж. Сыт и уасэ купщIафIэ дыдэу зэтегъэпсыхьа Адыгэ хабзэр?!
Псоми еджэн…
2020-04-07
- ЩIэуэ къежьа коронавирус уз зэрыцIалэм земыгъэубгъуным пэщIэт лэжьыгъэхэр щрагъэкIуэкI лъэхъэнэм узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэм и языныкъуэ лэжьакIуэхэм тезыгъэгушхуэ ахъшэ яхуэгъэувыным и IуэхукIэ
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм и Указ
- «Языныкъуэ лэжьакIуэхэм я улахуэм и IуэхукIэ» 2010 гъэм накъыгъэм и 19-м къащта Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Закон №35-РЗ-м, «Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и щIыналъэм щIэуэ къежьа коронавирус уз зэрыцIалэр (2019-nCoV) къыщымыгъэхъуным нэгъэсауэ хуэхьэзыру щытынымкIэ хабзэр щыгъэувыным икIи абы земыгъэубгъунымкIэ зи чэзу Iуэхухэр лэжьыным теухуауэ» Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм 2020 гъэм гъатхэпэм и 18-м къыдигъэкIа Указ №19-УГ-м япкъ иткIэ унафэ сощI:
Псоми еджэн…
2020-04-07
- Мэлыжьыхьым и 7, гъубж
- Узыншагъэм и дунейпсо махуэщ. Узыншагъэр хъумэнымкIэ дунейпсо зэгухьэныгъэр къыщызэрагъэпэща махуэм (1948 гъэм) хуэзэу ягъэлъапIэ.
- Рунетыр — урысыбзэкIэ лажьэ интернетыр (Ru дамыгъэр зиIэр) — къыщызэрагъэпэща махуэщ. 1994 гъэм мэлыжьыхьым и 7-м лэжьэн щIидзащ абы икIи дунейпсо «хъым» хэтыну хуитыныгъэ зиIэхэм хагъэхьащ.
Псоми еджэн…
2020-04-07
- «Мстиславрэ Ридадэрэ» — аращ зэреджэр иджыблагъэ Котляровхэ я тедзапIэм къыщыдэкIа тхылъыщIэм.
Псоми еджэн…
2020-04-07
- ДифI догъэлъапIэ
- Аракъэ насып жыхуаIэр!
- Урысей Федерацэм щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, Адыгэ, Къэрэшей-Шэрджэс республикэхэм щIыхь зиIэ я журналист, КъБР-м и Журналистхэм я зэгухьэныгъэм и тхьэмадэ, тхакIуэ, журналист цIэрыIуэ Мэзыхьэ Борис Беслъэн и къуэм и ныбжьыр нобэ илъэс 80 ирокъу. И махуэ лъапIэм ирихьэлIэу абы упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэдгъэзащ.
Псоми еджэн…
2020-04-07
- Махуэшхуэм и тхыдэр къыгуэхыпIэ имыIэу епхащ ООН-м къудамэ щхьэхуэу къызэригъэпэща Узыншагъэр хъумэнымкIэ дунейпсо зэгухьэныгъэм (ВОЗ) лэжьэн зэрыщIидзам. Абы и къалэн нэхъыщхьэр узыншагъэр хъумэнымкIэ цIыхухэр зыIууэ гугъуехьхэр зэфIэхынырщ. Зэгухьэныгъэм хэтщ къэрали 194-рэ, и IуэхущIапIэхэр къэрали 150-м щыIэщ, абыхэм яхэтщ Урысейри.
Псоми еджэн…
2020-04-07
- Иджыпсту дуней псом щызекIуэ псалъэмакъ нэхъыщхьэхэр зытеухуар коронавирусым земыгъэубгъунырщ, абы пэщIэтынырщ. КъекIуэкIыр апхуэдизкIэ куэдщи, кърахьэкI Iуэтэжхэм ятепщIыхьуи зы Iуэху еплъыкIэ гуэрым тыншу ухуэкIуэфыркъым, зым жиIэм адрейр пэщIэуэу щытщи. КъызэрыгуэкI цIыхухэм къытхуэнэжыр къэрал унафэщIхэмрэ дохутырхэмрэ я псалъэр дгъэзэщIэнырщ: къытхуагъэува пIалъэм ди унэ дисыжынырщ, медицинэм и лэжьакIуэхэм узыфэм зэрызыщытхъумэну къытхуагъэува Iэмал щхьэхуэхэм дытету.
Псоми еджэн…
|
