ФИФI ФЫМЫГЪЭПУД, ФИ IЕЙ ФЫМЫГЪЭПЩКIУ

АДЫГЭ ПСАЛЪЭ

Август, 2018

КъБР-м  и  Iэтащхьэ  КIуэкIуэ  Ю.  А. Iуащхьэмахуэ  лъапэ  хиубыдэ  Азау  хуейм щахуэзащ  «Зэныбжьэгъугъэм  и  гъуазэхэр» Урысейм  зэкъуегъэувэ-2018» федеральнэ  проектым  хэтхэм

2018-08-09

  • Мы проектым хиубыдэ Iуэхухэр мы зэманым щокIуэкI Центральнэ, Приволжскэ, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округхэм. Абы хэтщ Урысейм и щIыналъэхэм, ди гъунэгъу къэралхэм ящыщу 20-м къикIа щIалэхэмрэ хъыджэбзхэмрэ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: КъБР-м и Правительствэм

Псалъэмакъ  щхьэпэ

2018-08-09

  • Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Юрийрэ Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, «Адыгэ псалъэ» газетым и редактор нэхъыщхьэ ХьэфIыцIэ Мухьэмэдрэ шыщхьэуIум и 8-м зи чэзу зэIущIэ ирагъэкIуэкIащ. Ахэр тепсэлъыхьащ фокIадэм и 19 — 20-хэм зэхэтыну Дунейпсо Адыгэ Хасэм и 12-нэ конгрессым зэрызыхуагъэхьэзырымрэ а Iуэхум епха упщIэ щхьэхуэхэмрэ, Адыгэхэм я дунейпсо махуэр зэрагъэлъэпIэнум.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Дыгъуасэ

НыбжьыщIэ узыншэ нэхъыбэ щопсэу

2018-08-09

  • Зи ныбжьыр илъэс 14-м нэмыса сабийхэр нэхъ мащIэрэ щысымаджэ щIыналъэхэр Урысей Федерацэм Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэм къигъэлъэгъуащ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Мы махуэхэм

2018-08-09

  • ШыщхьэуIум и 9, махуэку
  • Щалъхуа щIыналъэ щыпсэуж лъэпкъхэм я дунейпсо махуэщ
  • Урысейм и дзэ щIыхьым и махуэщ — Пётр Езанэм и унафэм щIэту урыс флотыр 1714 гъэм шведхэм Гангут щIыхьэбзыпэм деж щатекIуащ.
  • Болгарием и Дзэ-тенджыз флотым и махуэщ
  • Канадэм щагъэлъапIэ мамырщIэкъухэм я махуэр
  • США-м и мэзхэр мафIэсым щыхъумэным и лъэпкъ махуэщ
  • 1173 гъэм Пиза къалэм (Италие) ухуэн щыщIадзащ чэщанэ. Ар дуней псом цIэрыIуэ щызыщIар лъэныкъуэкIэ ещIауэ зэрыщытырщ. 1173 — 1250 гъэхэм ищхъэрэкIэ, 1272 — 1997 гъэхэм ипщэкIэ ещIауэ щытщ. А чэщанэр дунейм и хъугъуэфIыгъуэхэм яхибжащ ЮНЕСКО-м.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Куэд зыхуэфащэ, куэд къэзылэжь

2018-08-09

  • * * *
  • Абы ущригъусэм деж узыхуэсакъыж зэпытщ — уощIэ ар зэрыцIыху къабзэр, зэрыгумащIэр, фэрыщIагъ лъэпкъ зэрыхэмылъыр. А фIагъхэр уэри къыбди- лъагъун хуейщ абы — арыншамэ пщIэ къыпхуищIынукъым, псэлъэгъуи къыбдэхъунукъым.
  • Сыхуэзэху къэс, согъэщIагъуэ абы хэлъ цIыхугъэмрэ бэшэчагъымрэ. Абы и гум темыхуэнур фэрыщIагъымрэ щхьэхуещагъэмрэщ, апхуэдэ гуэр къыбдилъэгъуа-къэ — и щIыб къызэрыпхуигъэзэнум шэч къытумыхьэ. Аращ абы и хьэлыр, къыдалъхуауэ, зэрысабий лъандэрэ зыхилъхьауэ. Ар хуейщ апхуэдэ хьэл, цIыхугъэ уэри пхэлъыну.
  • Зи гугъу сщIыр къэфцIыхуащ, дауи — ар Темыркъан Юрийщ.
  • СОКУРОВ Александр.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Зэныбжьэгъугъэм и гъуазэхэр

2018-08-09

  • Лъэпкъ зэгурыIуэныгъэр, зэныбжьэгъугъэр гъэбыдэным хуэгъэпсауэ Волонтёрым и илъэсым ирагъэжьа «Маяки дружбы» проектым хэтхэр иджыблагъэ ди республи- кэм щыхьэщIащ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

КъБР-м и ТВ-мрэ радиомрэ

2018-08-09

  • 1 КъБР „Мир“ канал
  • Блыщхьэ, шыщхьэуIум и 13
  • 6.00 «Республикэ: тхьэмахуэ зэхуаку хъыбархэр» (16+)
  • 6.35 «Уи пщэдджыжь фIыуэ, Къэбэрдей-Балъкъэр!» (12+)
  • 6.45 КъБР-м и цIыхубэ артист, щIэныгъэлI-этнограф КъардэнгъущI Зырамыку къызэралъхурэ илъэси 100 щрикъум ирихьэлIэу къызэрагъэпэща, адыгэ цIыхубэ уэрэдым и фестиваль-зэпеуэ. Япэ Iыхьэ (адыгэбзэкIэ) (12+)
  • 7.30 «Республикэ: тхьэмахуэ зэхуаку хъыбархэр» (12+)
  • 8.00 «Уи пщэдджыжь фIыуэ, Къэбэрдей-Балъкъэр!» (12+)
  • 8.10 «ТВ-галерея». Филологие щIэныгъэхэм я кандидат Иуаныкъуэ Нурбий (12+)

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Нэтынхэр

Адыгэ узэщIакIуэ Къуэдзокъуэ Лэкъумэн къызэралъхурэ илъэс 200 ирокъу

2018-08-09

  • Мурад абрагъуэхэм  зи псэр етауэ щыта
  • 1837 гъэм Московскэ университетым и тхылъ тедзапIэм урысыбзэкIэ къыщыдэкIащ тхылъ пIащIэ цIыкIу, и жинтым «Шэрджэс ныбжьыщIэм и усэхэр» жиIэу тету. Илъэсищэрэ плIыщI-рэ дэкIа нэужь, а тхылъыр архив хъумапIэ гуэрым къыщигъуэтыжащ тхыдэдж цIэрыIуэ, щIэныгъэхэм я доктор Къумыкъу Тыгъуэн.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Юбилей

Дыгъэ Iэсэ — бын гъэса

2018-08-09

  • ФIыуэ слъагъу усакIуэм къыфIэсхьэхуа псалъитI-щымкIэ къэIуэта хъунут зи гугъу фхуэсщIыну бзылъхугъэм и дунейр. Псалъащхьэм къыпызмыщэххэу сызэтеувыIэнрэ-тIэ, жыхуэсIэщ! Армырмэ, макъ жьгъей къарууншэхэм сахилъэхъэнщи, гупсысэ хъуаскIи схунэхьэсынкъым …

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: ДифI догъэлъапIэ

«Шэшэнфильмыр» зэхуащIыжами…

2018-08-09

  • УФ-м ЩэнхабзэмкIэ и министерствэм «Шэшэнфильмым» сом мелуан 22-рэ хухихат Чехов Антон и «Зэшыгъуэ» рассказыр игъэувын папщIэ. АрщхьэкIэ ахъшэр яIэщIэшхыхьыжри, фильмыр техыныр къэнэжащ. ИужькIэ-щэ?

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Махуэку

Германие

2018-08-09

Майн Iус Франкфурт Германием и нэхъ къалэшхуэхэм ящыщщ, Гессен щIыналъэм и щыхьэрщ. Ар апхуэдэу Европэм Iуэхухэмрэ ахъшэхэмрэ щызэрахьэ и къалэ абрагъуэщ. Мыбы Европей банкымрэ нэмыцэ фонд биржэмрэ щыIэщ. А псоми къадэкIуэу Франкфурт езым и теплъэкIэ нэмыцэ къалэхэм я нэхъыбэм къащхьэщокI дэт унэхэм я лъагагъымкIэ.

Зыхыхьэхэр: Махуэку