Мы махуэхэм
2019-07-20
- Бадзэуэгъуэм и 20, щэбэт
- Шахматхэм я дунейпсо махуэщ. 1966 гъэ лъандэрэ ягъэлъапIэ,1924 гъэм а махуэ дыдэм Париж Дунейпсо шахмат федерацэр (ФИДЕ) къызэрыщызэрагъэпэщам тращIыхьауэ.
- Тортым и дунейпсо махуэщ
- Японием щагъэлъапIэ тенджызым и махуэр
- Колумбием и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1810 гъэм Боготэ къалэм цIыхухэр къыщызэрыIэтащ, Испанием къыгуэкIыу къэрал щхьэхуит хъуныр къагъэуву.
- 1534 гъэм Кембридж къалэм (Инджылыз) дунейм щыяпэу къыщызэIуахащ тхылъ къыщыдагъэкI IуэхущIапIэ.
- 1561 гъэм Идар Темрыкъуэ ипхъу Гуащэнэ чыристан диныр кърагъэщтащ, Марие цIэри фIащащ.
- 1941 гъэм СССР-м Къэрал шынагъуэншагъэмкIэ и цIыхубэ комиссариатымрэ Къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ цIыхубэ комиссариатымрэ (НКГБ-мрэ НКВД-мрэ) зэгуагъэхьэжри, Къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ наркомат къызэрагъэпэщащ.
- 1944 гъэм Гитлер Адольф яукIыну хэтащ. Германием и нацист правительствэр традзыну, къэралым зэхъуэкIыныгъэхэр щрагъэкIуэкIыну зэгурыIуат вермахтым и генерал гуп, ауэ ар къайхъулIакъым икIи Гитлер щэхуу ебэн генералхэри абыхэм къакъуэта куэди яукIауэ щытащ.
- 1960 гъэм дунейпсо тхыдэм щыяпэу правительствэм и унафэщIу цIыхубз хахащ. Ар Шри-Ланкам щыщ Бандаранаике Сиримавэт.
- 1966 гъэм КПСС-м и ЦК-мрэ СССР-м и Министрхэм я Советымрэ унафэ къащтащ Волжскэ автомобиль заводыр Тольятти къалэм щыухуэным теухуауэ.
- 1969 гъэм США-м и «Аполлон-11» кхъухьыр Мазэм тетIысхьащ.
- 1990 гъэм Осетие Ищхъэрэ автономнэ республикэм и Совет Нэхъыщхьэм къищтащ я къэрал суверенитетым теухуа унафэ икIи я къалащхьэ Орджоникидзе нэхъапэм зэреджэу щыта Владикавказ цIэр иритыжащ.
- Совет режиссёр, СССР-м и цIыхубэ артист, «Семнадцать мгновений весны» фильм цIэрыIуэри нэгъуэщI куэди тезыха Лиозновэ Татьянэ къызэралъхурэ илъэс 95-рэ ирокъу.
- Совет актёр, режиссёр, уэрэджыIакIуэ, УФ-м и цIыхубэ артист Анофриев Олег къызэралъхурэ илъэс 89-рэ ирокъу.
- Къэрал, парт лэжьакIуэ, политик Къущхьэ Гъумар къызэралъхурэ илъэс 92-рэ ирокъу.
- Къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэ, егъэджакIуэ, философие щIэныгъэхэм я доктор, техникэ щIэныгъэхэм я кандидат Хъурей Феликс и ныбжьыр илъэс 81-рэ ирокъу.
- Сабий усакIуэ АфIэунэ Лиуан къызэралъхурэ илъэс 81-рэ ирокъу.
- УсакIуэ, драматург, АР-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, Адыгейм и цIыхубэ тхакIуэ Къуиикъуэ Налбий къызэралъхурэ илъэс 81-рэ ирокъу.
- Совет актрисэ, СССР-м и цIыхубэ артисткэ Чурсина Людмилэ и ныбжьыр илъэс 78-рэ ирокъу.
- Экономикэ щIэныгъэхэм я кандидат, Кубанми АР-ми щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ, ЩIДАА-м и академик, РАЕН-м, Нью-Йорк академием хэт ТIрахъуэ Энвер и ныбжьыр илъэс 72-рэ ирокъу.
- Урысей фигурист цIэрыIуэ, гъэсакIуэ, Олимп джэгухэм дыжьын, жэз медалхэр къыщызыхьа, дунеймрэ Европэмрэ я чемпион Жулин Александр и ныбжьыр илъэс 56-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 25 — 26-рэ, жэщым градус 21 — 23-рэ щыхъунущ.
- Бадзэуэгъуэм и 21, тхьэмахуэ
- УФ-м щагъэлъапIэ ГъущIгъавэм и махуэр
- Тыркумэным и медицинэ IэнатIэм и лэжьакIуэхэм я махуэщ
- Бельгием и лъэпкъ гуфIэгъуэшхуэщ — къэралым и щхьэхуитыныгъэм теухуа декларацэмрэ и конституцэмрэ къащтащ.
- 1613 гъэм Урысейм и пащтыхь хъуащ Романов Михаил Фёдор и къуэр. Романовхэ ящыщу аращ пащтыхь тахътэм япэу итIысхьар.
- 1774 гъэм Урысеймрэ Тыркумрэ Кючук-Кайнарджи мамырыгъэ зэгурыIуэныгъэр зэращIылIащ, 1768 — 1774гъэхэм а къэралитIым ирагъэкIуэкIа зауэр зэриухам и щыхьэту.
- 1829 гъэмадыгэлI Хьэшыр Чылар япэ дыдэу Iуащхьэмахуэ и щыгум къуэкIыпIэ лъэныкъуэмкIэ дэкIащ.
- 1906 гъэм Урысейм и Правительствэм и унафэщIу ягъэуващ мэкъумэш IэнатIэм щригъэкIуэкIа зэхъуэкIыныгъэхэмкIэ цIэрыIуэ хъуа Столыпин Пётр.
- 1917 гъэм Урысей Правительствэм и унафэщI хъуащ Керенский Александр.
- 1941 гъэм нэмыцэ кхъухьлъатэхэр Москва япэу щхьэщыхьэри лагъымхэр щрадзыхащ.
- 1969 гъэм Америкэм щыщ астронавтхэу Армстронг Нилрэ Олдрин Эдвинрэ «Аполлон-11» кхъухьым икIри, дуней псом апхуэдэ къыщымыхъуауэ, Мазэм теуващ.
- 1994 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым и Къэрал гербыр, Къэрал ныпыр, Къэрал гимныр къащтащ.
- Ди эрэм и пэкIэ 356 гъэм къалъхуащ дзэзешэ цIэрыIуэ, Македоние къэрал лъэрызехьэм и къызэгъэпэщакIуэ икIи и пащтыхь Македонский Александр.
- Америкэ тхакIуэ, Нобель саугъэтым и лауреат Хемингуэй Эрнест къызэралъхурэ илъэси 120-рэ ирокъу.
- Совет сурэтыщI, СССР-м и цIыхубэ художник Серов Владимир къызэралъхурэ илъэси 109-рэ ирокъу.
- Совет футболист, СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, олимп чемпион Стрельцов Эдуард къызэралъхурэ илъэс 82-рэ ирокъу.
- Куржы уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, СССР-м и цIыхубэ артисткэ Брегвадзе Нани и ныбжьыр илъэс 81-рэ ирокъу.
- ТхакIуэ, драматург, актёр Задорнов Михаил къызэралъхурэ илъэс 71-рэ ирокъу.
- Урысей актрисэ цIэрыIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Гришаевэ Ноннэ и ныбжьыр илъэс 48-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 28 — 29-рэ, жэщым градус 22 — 23-рэ щыхъунущ.
- Бадзэуэгъуэм и 22, блыщхьэ
- Боксым и дунейпсо махуэщ
- Щхьэ куцIым и дунейпсо махуэщ
- Москва и уафэр зыхъумахэм я махуэщ
- Азербайджаным и лъэпкъ прес-сэм и махуэщ
- Таджикистан Республикэм и къэралыбзэм и махуэщ. 1989 гъэм таджикыбзэр а къэралым и бзэ нэхъыщхьэу щагъэуващ.
- Африкэ Курыт Республикэм щагъэлъапIэ хабзэ гъэщIэгъуэн — жыг хэсэным и махуэр
- 1795 гъэм Шереметев Николай и щIапIэм къыщызэIуахащ «Останкино» театр-уардэунэр.
- 1894 гъэм Франджым и къалащхьэ Париж дунейм щыяпэу автомобиль къызэдэжэхэр щызэхэтащ.
- 1910 гъэм Ясная Поляна хэщIапIэм мафIэсышхуэ къыщыхъури, Толстой Лев и Iэрытххэр хисхьащ.
- 1918 гъэм Урысейм и ЦIыхубэ комиссархэм я советым унафэ къищтащ сондэджэрхэм япэщIэтыным теухуауэ.
- 1927 гъэм Италием къыщызэрагъэпэщащ «Рома» футбол клубыр.
- 1944 гъэм Дунейпсо валютэ фондыр къызэрагъэпэщащ.
- 1945 гъэм КъАССР-м и щакIуэ хозяйствэр къызэрагъэпэщащ.
- Романовхэ ящыщу Урысейм и япэ пащтыхь хъуа Михаил Фёдор и къуэр къызэралъхурэ илъэс 423-рэ ирокъу.
- Авиаконструктор цIэрыIуэ, техникэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Сухой Павел къызэралъхурэ илъэси 124-рэ ирокъу. Абы и унафэм щIэту зэпкъралъхьащ кхъухьлъатэ лIэужьыгъуэ 50-м щIигъу. Абыхэм я нэхъ лъэщу къалъытэхэм хабжэ дзэм къыщагъэсэбэп Су кхъухьлъатэхэр.
- КъБР-м и цIыхубэ усакIуэ, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь, УФ-м и Къэрал саугъэтым и лауреат КIыщокъуэ Алим къызэралъхурэ илъэси 105-рэ ирокъу.
- Франджы уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ Матье Мирей и ныбжьыр илъэс 73-рэ ирокъу.
- УэрэджыIакIуэ, композитор, усакIуэ, УФ-м и цIыхубэ артист Газманов Олег и ныбжьыр илъэс 68-рэ ирокъу.
- АР-м щыщ журналист Мамрыкъуэ Нуриет къыщалъхуа махуэщ.
- Театрымрэ киномрэ я урысей актрисэ, УФ-м и цIыхубэ артисткэ Розановэ Иринэ и ныбжьыр илъэс 58-рэ ирокъу.
- Урысей хоккеист, олимп чемпион, Стэнли и Кубокыр тIэунейрэ къэзыхьа Зубов Сергей и ныбжьыр илъэс 49-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 24 — 25-рэ, жэщым градус 20 — 21-рэ щыхъунущ.