|
Октябрь, 2019
КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Т. Б. Европэм и Советым щIыпIэ, щIыналъэ властхэмкIэ и конгрессым и лэжьыгъэм хэтщ
2019-10-31
- Страсбург къалэм къыщызэIуахащ Европэм и Советым щIыпIэ, щIыналъэ властхэмкIэ и конгрессым и 37-нэ пленар зэIущIэр. Урысей Федерацэм икIа официальнэ лIыкIуэхэм ящIыгъуу абы хэтщ КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Татьянэ.
-
-
- Сессиер зытеухуар автономиемкIэ шэсыпIэхэмрэ Европэм щIыналъэ унафэр зэрыщызэрагъакIуэмрэщ. ЗэIущIэм щытепсэлъыхьынущ щIыналъэ политикэм, налогхэр къызэрабжым, зэпIэзэрыт зыужьыныгъэм и мурадхэр зэрыпхагъэкIым, демократиер гъэбыдэнымкIэ IуэхущIапIэхэр зэрылажьэм пыщIа къалэн зэмылIэужьыгъуэхэм.
- Апхуэдэу зыхэплъэнухэм ящыщщ Урысей Федерацэм щIыпIэ, щIыналъэ демократиер зэрыщызэтеувэр икIи абы ипкъ иткIэ къащтэнущ Европэм и Советым щIыпIэ, щIыналъэ властхэмкIэ и конгрессым и чэнджэщхэр.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм 2019 гъэм жэпуэгъуэм и 30-м къыдигъэкIа Указ №92-УГ-мкIэ къищтащ
2019-10-31
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и къэрал властым и гъэзэщIакIуэ органхэм я зэхэлъыкIэр
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэр.
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и министерствэхэр:
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм Узыншагъэр хъумэнымкIэ и министерствэр
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щIымрэ мылъкумрэ я IуэхухэмкIэ и министерствэр
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм ЩэнхабзэмкIэ и министерствэр
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъхэм я IуэхухэмкIэ и министерствэр
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
ЩIэныгъэмрэ техникэмкIэ КъБР-м и Къэрал саугъэтыр 2019-2021 гъэхэм къэхьыным теухуауэ
2019-10-31
- КъБР-м и Iэтащхьэм и деж ЩIэныгъэмрэ техникэмкIэ КъБР-м и къэрал саугъэтхэмкIэ щыIэ советым хъыбар фегъащIэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и къэрал саугъэтхэр къэхьынымкIэ конкурс лэжьыгъэхэр къыIихын зэрыщIидзэм теухуауэ.
-
- Дэтхэнэри сом зы мелуан хъууэ саугъэту тIу ятынущ щIэныгъэмрэ техникэмрэ я лъэныкъуэкIэ. Саугъэтхэр хуагъэфэщэнущ гуманитар, естественнэ, техникэ щIэныгъэхэм зегъэужьынымкIэ иджырей ехъулIэныгъэхэм къакIэрымыху икIи Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и социально-экономикэ зыужьыныгъэмкIэ сэбэп хъу лэжьыгъэхэм; Ресурсхэр къыдэзыгъахуэ, экологие и лъэныкъуэкIэ къабзэу щыт технологиехэр, техникэр, иджырей материалхэр, машинэхэмрэ Iэмэпсымэхэмрэ зэрызэхалъхьэм икIи къызэрагъэсэбэпым папщIэ, апхуэдэу щIэныгъэмрэ техникэмрэ я ехъулIэныгъэхэр къагъэсэбэпурэ, производствэм зэфIэкIышхуэ къызэрыщагъэлъэгъуам папщIэ.
- Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щIэныгъэмрэ техникэмкIэ и къэрал саугъэтхэр къэхьынымкIэ кандидатхэм я документхэмрэ материалхэмрэ къызэрыIах щIыкIэр тетщ КъБР-м ЦIыхухэр егъэджэнымкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министерствэм Интернетым щиIэ www.edu.kbr.ru сайтымрэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм и www.pravitelstvokbr.ru порталымрэ.
- Ягъэува хабзэм тету ягъэхьэзыра документхэмрэ тхыгъэхэмрэ 2019 гъэм щэкIуэгъуэм и 18-м сыхьэт 18-м нэсыху езы авторхэм е абыхэм дзыхь зыхуащIа цIыхухэм къыщыIахынущ КъБР-м ЦIыхухэр егъэджэнымкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министерствэм мы адресымкIэ: 360000, Налшык къалэ, КIыщокъуэм и уэрам, 43, пэш 305-рэ. Телефоныр: 42-07-79.
Зыхыхьэхэр: Хэха
Нобэрэ пщэдейрэ
2019-10-31
- Жэпуэгъуэм и 31,
- махуэку
-
- Экономием и дунейпсо махуэщ
- Къалэхэм я дунейпсо махуэщ
- Тенджыз ФIыцIэм и дунейпсо махуэщ
- Гимнастикэм и урысейпсо махуэщ
- Урысейм щыIэ СИЗО-хэмрэ тутнакъэщхэмрэ я лэжьакIуэхэм я махуэщ
- Урысейм щылажьэ Iэпэтэрмэш зэдзэкIакIуэм и махуэщ
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
2019-10-31
- Мэзкуу дэт «Artplay» IуэхущIапIэм и хьэщIэщышхуэм жэпуэгъуэм и 25-м щегъэжьауэ и 31 пщIондэ щекIуэкIащ Кавказым щыщ гъуазджэрылажьэхэм я IэдакъэщIэкIхэр утыку къыщрахьэ гъэлъэгъуэныгъэ телъыджэ: «Биеннале современного искусства Кавказа». Ар зэрекIуэкIамрэ абы хэтахэмрэ къыдегъэцIыху езым и цIэр зезыхьэ альбомым.
-
-
- «Кавказым и иджырей гъуазджэр» Президент Фондым и унафэщI Астемыр Заирэ щыгъуазэ дещI Iуэхур кърахьэжьа зэрыхъуа щIыкIэмрэ абы и щхьэусыгъуэхэмрэ: «Мы гъэлъэгъуэныгъэр едгъэкIуэкIыну мурад щIэтщIар Кавказ Ищхъэрэм щыпсэу, лъэпкъ щхьэхуэхэм къыхэкIа сурэтыщIхэм, сурэттеххэм, цIыху IэпэIэсэхэм я IэдакъэщIэкIхэр къэрал утыкушхуэм кърахьэну Iэмал яIэн щхьэкIэщ. Зи гугъу тщIыр а лэжьыгъэхэр Кавказ Ищхъэрэм теухуауэ зэрыщытракъым, абы щыпсэу, щылажьэ, дунейпсо гъуазджэм дэгъуэгурыкIуэну Iэзагърэ зэфIэкIрэ зиIэ цIыху гъэщIэгъуэнхэм я IэдакъэщIэкIхэм дуней псор щыгъуазэу щытын зэрыхуейрщ, Урысейм щылажьэ адрей гъуазджэрылажьэхэм къакIэрымыхуу».
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
Хьэшыр Чылар теухуа пэжыр
2019-10-31
- Налшык дэт Къэрал концерт гъэлъэгъуапIэм «лъэтеувэ» щыхуащIащ Хьэшыр Аскэр къыдигъэкIа, «Первовосходитель на Эльбрус: Факты и вымысел» зыфIища тхылъым. Ар теухуащ Iуащхьэмахуэ япэу дэкIа адыгэлI Хьэшыр Чылар. Тхылъым щызэхуэхьэсащ Хьэшырым теухуауэ щыIэ дэфтэрхэр. Ди жагъуэ зэрыхъунщи, ди гъунэгъу лъэпкъхэм яхэтщ Iуащхьэмахуэ и щыгум япэу ихьар мыадыгэу къыщIезыгъэдзыну зыфIэфIхэр. Ауэ абыхэм апхуэдэ лъабжьэ зэрамыIэм мы тхылъыр и щыхьэтщ.
-
-
- ЗэIущIэр къызэIуихащ «Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм мамырыгъэрэ лъэпкъ зэгурыIуэныгъэрэ щыIэн папщIэ» жылагъуэ комитетым и унафэщI ГуэбэщIыкI Жантемыр. Абы къыхигъэщащ тхылъыр къыдэзыгъэкIа Хьэшыр Аскэр лэжьыгъэшхуэ зэригъэзэщIар, зи фейдэ къэзылъыхъуэу тхыдэр къизытхыкIыжыну хэтхэм «зэрахьэхэм» мы лэжьыгъэр жэуап нэс зэрыхуэхъуар.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
2019-10-31
-
-
- Тыншкъым хамэщIым адыгагъэр щыпхъумэну, анэдэлъхубзэр щыпIурылъыну, хабзэр щызепхьэну. Апхуэдэу щытми, Европэм щыпсэу адыгэхэм зэрахузэфIэкIкIэ яхъумэ «адыгэщ» жезыгъэIэ нэщэнэ нэхъыщхьэхэр.
- XVII — XVIII лIэщIыгъуэхэм екIуэкIа Урыс-Кавказ зауэм зэбгрипхъа ди лъэпкъэгъухэр Европэм и къэрал зыбжанэм щопсэу. Нэхъыбэр зэрысыр Германиерщ. КъуэкIыпIэ Гъунэгъум ис адыгэхэм къатепщIыкIауэ аращ европей адыгэхэр, илъэс 30 — 40 ипэкIэ лэжьыгъэ, псэукIэ тынш къалъыхъуэу а къэралхэм Iэпхъуауэ.
- Европэм щыпсэу адыгэхэм я щэнхабзэ федерацэми Дунейпсо Адыгэ Хасэми я лэжьыгъэм жыджэру хэт, федерацэм и зэгухьэныгъэм и тхьэмадэ ДыщэкI Эртан Тыркум къыщыхъуащ. Абы университетыр къыщиухащ, инженеруи лэжьащ. 2000 гъэм Германием Iэпхъуащ икIи куэд дэмыкIыу щэнхабзэ федерацэм хыхьащ, абы щызэрахьэ адыгэ Iуэхухэм хэлэжьыхьыну. Ауэрэ федерацэм и гъэзэщIакIуэ гупым хэтыну дзыхь къыхуащIащ икIи тхьэмадэм и къуэдзэу илъэсихкIэ лэжьащ. Дунейпсо Адыгэ Хасэм и исполкомым 2016 гъэм къыхагъэхьащ Европэм щыIэ Хасэхэм я лIыкIуэу, иужькIэ, 2017 гъэм и мэлыжьыхьым, федерацэм и тхьэмадэу хахащ.
- Европэм щыпсэу адыгэхэм я щэнхабзэ федерацэм и IуэхущIафэхэр зыхуэдэм, абы иужьрей илъэсхэм зэрызиужьам, адыгэ Iуэхум теухуауэ иIэ гупсысэхэмкIэ и гуапэу къыддэгуэшащ ДыщэкI Эртан:
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
1779 гъэм Къэбэрдейм щекIуэкIа мазибл зауэр
2019-10-31
- Нэщхъеягъуэм теухуауэ щыIэ тхыдэ лэжьыгъэхэр
-
- IуэрыIуатэм «Мазибл зауэ» цIэмкIэ къыхэна лъэпкъ нэщхъеягъуэр 2019 гъэм жэпуэгъуэм и 10-м (махуэгъэпсыжьымкIэ — фокIадэм и 29-м) илъэс 240-рэ ирикъуащ. ИлъэсищэкIэ екIуэкIа Урыс-Кавказ зауэм и кIуэцIкIэ къэбэрдейхэм я хэкур зэрахъумэжа тхыдэм хиубыдэ пэтрэ, 1779 гъэм къэхъуахэр къэзыгъэлъагъуэ лэжьыгъэхэр нобэр къыздэсым адыгэ тхыдэ щIэныгъэм хэткъым. ЩыIэр Сокъур Валерэ «Мазибл зауэ» зыфIища, адыгэбзэкIэ дунейм къытехьа тхыгъэ закъуэрщ, ари, КъБР-м епха тхыдэ лэжьыгъэхэм къыщагъэщхьэпэн хуэдэу, иджыри къэс урысыбзэкIэ зэрадзэкIакъым.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
2019-10-31
- Австрием и къалащхьэр цIыхум и тыншыпIэм тещIыхьа щIыпIэхэм язщ, тхыдэ, щэнхабзэ фэеплъхэмкIи бейщи, дуней псор плъакIуэ къыхуокIуэ жыхуаIэм хуэдэщ. Венэ и оперэм, Ратушэм, музейхэм, нэгъуэщIхэми иджы къахэхъуащ кIэрыхубжьэрыхур щагъэс Шпиттелау заводыр. Ар къалэку дыдэм итщ, мэ гуэр ищIын дэнэ къэна, зыхуэпхьынур къыпхуэмыщIэ теплъэ дахэ иIэу, яхузэфIэкIам зэрыригушхуэр IупщIу, хьэщIэ лъапIэхэми зыплъыхьакIуэ къакIуэхэми ирагъэлъагъуу.
-
КIэрыхубжьэрыхур щызэхуахьэс бункерым и щхьэм жыгхэр къыщокI.
-
- «Ущыпсэуну нэхъ тынш дыдэ къалэ» цIэр иджы епщIанэрейуэ зыхуагъэфэща Венэ илъэс миным щIигъу ныбжь иIэми, жьыри хуэхъумащ, щIэуэ щаухуэри дуней псом щафIэгъэщIэгъуэну дахэщ.
- Дэтхэнэ къалэми къуажэми хуэдэу, Венэ дагъуэшхуэу иIащ Шпиттелау заводыр. 1987 гъэм накъыгъэм и 15-м ар мафIэм исат, кIэрыхубжьэрыхур езырезыру къызэщIэнэри. ЦIыхухэм «уэху» жаIэжат, ауэ узыхуэмеижу унэм къыщIэпхыр здэпхьын уиIэн хуейтэкъэ?
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
2019-10-31
- Урысей Федерацэм и етIуанэ дивизионым и «Ипщэ» гуп
-
- ЕпщыкIуханэ джэгугъуэ
- ЩэкIуэгъуэм и 3
- (тхьэмахуэ)
- «Мэшыкъуэ-КМВ» (Псыхуабэ) — «Урожай» (Краснодар)
- «Мэхъэчкъалэ» (Мэхъэчкъалэ) — «Дружба» (Мейкъуапэ)
- «Волгарь» (Астрахань) — «Биолог-Новокубанск» (Прогресс)
- «Динамо-Ставрополь» (Ставрополь) — «Спартак-Владикавказ» (Владикавказ)
- «Интер» (Черкесск) — «Анжи» (Мэхъэчкъалэ)
- «Алания» (Владикавказ) — «Спартак-Налшык» (Налшык)
- «Черноморец» (Новороссийск) — «Легион Динамо» (Мэхъэчкъалэ)
- «Краснодар-3» (Краснодар) — СКА (Дон Iус Ростов)
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Футбол
2019-10-26
- КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек дыгъуасэ Правительствэм и Унэм щыхуэзащ Франджым и лIыкIуэу Урысейм щыIэ, официальнэу Къэбрдей-Балъкъэрым къэкIуа Берманн Сильви.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: КъБР-м и Правительствэм
Лъэпкъ Iуэхухэм япыщIа диктант
2019-10-26
- ЩэкIуэгъуэм и 1-м Къэбэрдей-Балъкъэрыр хэтынущ «Этнографие диктант ин» щIэныгъэ лэжьыгъэ зыубгъуам. Мы Iуэхур ехьэлIауэ щытынущ ЦIыхубэ зэкъуэтыныгъэм и махуэм.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
Къэрмокъуэ Мухьэмэд и фэеплъ пшыхь
2019-10-26
- КъБР-м и цIыхубэ тхакIуэ Къэрмокъуэ Мухьэмэд къызэралъхурэ илъэс 90 зэрырикъум теухуа пшыхь Зеикъуэ къуажэм и курыт еджапIэ №2-м щекIуэкIащ. Абы кърихьэлIат Мухьэмэд и лэжьэгъухэмрэ ныбжьэгъухэмрэ, и благъэхэмрэ Iыхьлыхэмрэ, иригъэджахэмрэ и гуащIэм дихьэххэмрэ.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
Щэуей Мидэ зэридзэкIа «Eвгений Oнегин» романыр
2019-10-26
- «Бжьыхьэр къихьэхукIэ, псэщIэ къысIуокIэж», — жызыIа Пушкин Александр и цIэмрэ и пщIэмрэ хуэфащэщ жыгым къыпыхуа тхьэмпэм ещхьу жинт гъуэжь гуакIуэ тебзарэ дыщэпскIэ гъэщIэрэщIэжауэ «Принт-Центр» тхылъ тедзапIэм адыгэбзэкIэ къыщыдэкIа, Щэуей Мидэ зэридзэкIа «Евгений Онегин»-р.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
Даниэлэ и ехъулIэныгъэ
2019-10-26
- ГъукIакъуэ Даниэлэ Налшык къалэ дэт 14-нэ гимназием и 6-нэ классым щоджэ. Хъыджэбз цIыкIур еджэным йогугъу, адыгэбзэмрэ урысыбзэмрэ я мызакъуэу, хамэ къэралыбзэхэми хуэшэрыуэщ.
Псоми еджэн…
Зыхыхьэхэр: Хэха
|