ФИФI ФЫМЫГЪЭПУД, ФИ IЕЙ ФЫМЫГЪЭПЩКIУ

АДЫГЭ ПСАЛЪЭ

Октябрь, 2018

КъБР-м и Iэтащхьэм и къалэнхэр пIалъэкIэ зыгъэзащIэ КIуэкIуэ Казбек: Гулъытэ нэхъыщхьэ зыхуэщIыпхъэр цIыхухэм я псэукIэр егъэфIэкIуэнырщ

2018-10-04

  • КIуэкIуэ Казбек ТАСС хъыбарегъащIэ
  • агентствэм и упщIэхэм жэуап яритащ
  • Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр илъэс къэс цIыху мин бжыгъэхэм, «Iуащхьэмахуэ» курортым къакIуэхэм, зыщагъэпсэху щIыпIэщ, къыщрахьэлIэ хадэхэкIхэмкIэ, пхъэщхьэмыщхьэхэмкIэ, щагъэхьэзыр ерыскъыхэмкIэ цIэрыIуэ хъуащ. Абы къыдэкIуэуи, щIыналъэм иIэщ экономикэм зэрызебгъэужьыну Iэмал куэд. Кавказ Ищхъэрэм и адрей щIыналъэхэми хуэдэу, ахэр нэсу къэгъэсэбэпыныр къэралым гулъытэшхуэ зыхуищIхэм ящыщщ. ЩIыналъэм и Iэтащхьэу щыта КIуэкIуэ Юрий 2018 гъэм фокIадэм и 26-м УФ-м ШынагъуэншагъэмкIэ и советым лэжьапIэ кIуащ, УФ-м и Президент Путин Владимир и УказкIэ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэм и къалэнхэр пIалъэкIэ игъэзэщIэну и пщэ ирилъхьащ илъэс 45-рэ зи ныбжь, республикэм и мызакъуэу, УФ-м и Президентым и Администрацэми къулыкъу зэхуэмыдэхэм щыпэрытауэ лэжьыгъэ и пIалъэ зыщIэ КIуэкIуэ Казбек — республикэм и япэ Президенту щыта КIуэкIуэ Валерий и къуэм.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: КъБР-м и Правительствэм

КIуэкIуэ Казбек:  ЦIыхухэм нэхъыбэрэ яIущIэн, абыхэм я гугъуехьхэм гулъытэ нэхъыбэ хуэщIын хуейщ

2018-10-04

  • КъБР-м и Iэтащхьэм и къалэнхэр пIалъэкIэ зыгъэзащIэр дыгъуасэ яIущIащ республикэм и муниципальнэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIхэм.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: КъБР-м и Правительствэм

Гупсысэр зыузэщIхэр

2018-10-04

  • Илъэс куэд лъандэрэ ди къэралым щагъэлъапIэ ЕгъэджакIуэм и махуэр. Ар СССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и УнафэкIэ ягъэувауэ щытащ 1965 гъэм. Ар ягъэлъапIэурэ къекIуэкIащ жэпуэгъуэм и япэ тхьэмахуэ махуэм. ИужькIэ, 1994 гъэм къыщыщIэдзауэ, Урысей Федерацэм махуэшхуэр щаIэт жэпуэгъуэм и 5-м, ЮНЕСКО-м игъэува ЕгъэджакIуэм и дунейпсо махуэм техуэу.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Егъэджэныгъэ

Мы махуэхэм

2018-10-04

  • Жэпуэгъуэм и 4, махуэку
  • Псэущхьэхэр хъумэным и дунейпсо махуэщ
  • ЦIыхубэм я дежкIэ Хьэрш лъэхъэнэм щыщIидза махуэщ, Астронавтикэм и дунейпсо федерацэм 1967 гъэм игъэувауэ. 1957 гъэм жэпуэгъуэм и 4-м СССР-м дунейм щыяпэу ЩIым и IэрыщI спутникыр хьэршым иутIыпщащ.
  • Урысейм и Дзэ-Хьэрш къарухэм я махуэщ

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Матовников Александр:  Ахъшэ щхьэкIэ къаугъэхэр къагъэхъей

2018-10-04

  • УФ-м и Президентым и полномочнэ лIыкIуэу Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым щыIэ Матовников Александр блэкIа тхьэмахуэ зэхуакум жиIащ Гундэлэн къуажэм къыщыхъуа хьэлэбэлыкъыр зэхэзыублар республикэм щыщыIэ щытыкIэр ахъшэ щхьэкIэ зэIагъэхьэну хуейхэр зэрыарар. «Къаугъэр къызыхэкIар мыхьэнэншэ дыдэщ: шухэр блэкIащ, иужькIэ къагъэзэжащ икIи ар хъарзынэщ. ЩыIэщ ар мурад щхьэхуэм тещIыхьауэ къэзыгъэсэбэпхэр… Дэ дощIэ а цIыхухэр хэтми икIи хабзэхъумэхэри ди гъусэу дадэлэжьэнущ ахъшэ щхьэкIэ къаугъэр къэзыгъэхъейхэм», — къет Кавказ Ищхъэрэм и дин лэжьакIуэхэм я лIыкIуэхэм Пятигорск щрагъэкIуэкIа зэIущIэм Матовниковым щыжиIа псалъэхэр «ХъыбарыщIэхэр» урысей агентствэм.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Джэрпэджэж

ЩIэныгъэр зи гъуазэ ныбжьыщIэхэр

2018-10-04

  • КъБР-м и эколого-биологическэ центрым и гъэсэнхэр дунейпсо утыкум йохьэ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Абхъазхэм я текIуэныгъэр илъэс 25-рэ зэрырикъуам и щIыхькIэ

2018-10-04

  • Къэбэрдей-Балъкъэрым щекIуэкIащ Абхъаз Республикэм и цIыхубэм 1992 — 1993 гъэхэм щыIа Хэку зауэм къыщихьа текIуэныгъэр илъэс 25-рэ зэрырикъур гъэлъэпIэным егъэщIылIа Iуэхухэр. Псалъэм и хьэтыркIэ, Абхъазым и утыкум, Налшык къалэм щыIэм, абы теухуа пэкIу щызэхыхьащ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Зэхыхьэхэр

КъБР-м и ТВ-мрэ радиомрэ

2018-10-04

  • 1 КъБР «Мир» канал
  •  Блыщхьэ, жэпуэгъуэм и 8
  • 6.00 «Республикэ: тхьэмахуэ зэхуаку хъыбархэр» (16+)
  • 6.30 «Уи пщэдджыжь фIыуэ, Къэбэрдей-Балъкъэр» (12+)
  • 6.40 «Ди щIыналъэм щыпсэу цIыхухэр» (балъкъэрыбзэкIэ) (12+)
  • 7.00 «Дэтхэнэ зыми щхьэкIэ» (12+)

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Нэтынхэр

ДАХ-м и Хасащхьэм хэтхэмрэ ГъэзэщIакIуэ гупымрэ (2018 — 2021 гъгъ.)

2018-10-04

  1. Cэхъурокъуэ Хьэутий — ДАХ-м и тхьэмадэ (Налшык)
  2. Бырсекъуэ Орфан — ДАХ-м и тхьэмадэм и япэ къуэдзэ (Дамаск)
  3. Щоджэн Iэминат — ДАХ-м и тхьэмадэм и къуэдзэ, Къэбэр- дей Адыгэ Хасэм и лIыкIуэ (Налшык) Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: ДАХ

2018-10-04

  •  Дунейпсо Адыгэ Хасэм и
  • тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий
  • Хьэзрит и къуэр
  • Аруан щIыналъэм хыхьэ Старэ Шэрэдж (Дохъущыкъуей) къуажэм 1951 гъэм накъыгъэм и 27-м къыщалъхуащ. Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетыр, ВИГИС-м и аспирантурэр (Москва) къиухащ. Ар ветеринар щIэныгъэхэм я кандидатщ, экономикэ щIэныгъэхэм я докторщ, профессорщ, ЩIДАА-м и академикщ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: ДАХ

АдыгэлI щэджащэ Бырмамыт Фэуаз

2018-10-04

  • Иордание къэралыгъуэм и къару емыблэжу хуэлэжьахэм ящыщщ Бырмамыт Фэуаз. Ар 1925 гъэм Амман къалэм хыхьэ Мухьэджрин хьэблэм къыщалъхуащ.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Щомахуэ Хьэсэнбий

2018-10-04

  • Зеикъуэ щIыналъэм къыщалъхуа Щомахуэ Хьэсэнбий адыгэ уэрэдыжьхэр гугъэзагъэу игъэзащIэ къудейкъым. Абы и къалэмыпэм тхыгъэ куэд къыщIокI. Хьэсэнбий и усэхэр адыгэ тхыдэм, хабзэм, адэжь лъапсэм хуэгъэпсащ. Тхьэмадэ Iумахуэм и ныбжьыр илъэс 75-рэ ирикъуащ. Абы ноби хузэфIокI и усэхэр фIыуэ зылъагъухэр и IэрыкI щIэщыгъуэхэмкIэ игъэгуфIэн.
    Ди гуапэу фи пащхьэ идолъхьэ Хьэсэнбий иужьрей зэманым итха усэщIэр.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хэха

Шанхай и махуэхэр

2018-10-04

Къалэм и Сунь Ятсен уэрамым хеубыдэ километррэ ныкъуэрэ зи кIыхьагъ Хуанпу Iыхьэр. Ар дуней псом щыцIэрыIуэщ: мыбы кинофильмхэр щытрах, турист куэд щызокIуэ. Уэрамым тхыдэм пыщIа щIыпIэхэр щыгъунэжщ. Абы къыхэкIыуи щаухуэжыркъым унэ лъагэхэр. А псоми къадэкIуэу, мыр и хэщIапIэщ Урысей Федерацэм и Консульствэ нэхъыщхьэу Шанхай щыIэм.

 

 

 

Зыхыхьэхэр: Махуэку

ЦIыхум зэримыгъакIуэ…  автомашинэ

2018-10-04

  • Мыр таурыхъым нэхъ ещхьщ. Тэтэрстаным хыхьэ Иннополис къалэм такси къыщебджэмэ, къыпхуэкIуэнущ зезыгъакIуэ цIыхур зэрымыс автомобиль. ЗэкIэ абы уитIысхьэн папщIэ гъэунэхуныгъэм ухэтыну узэрыарэзыр къыщыгъэлъэгъуа тхылъ птын хуейщ: хэгъэзыхь щыIэкъым. «Аргументы и факты» газетым и лэжьакIуэ Ходик Дарье абы тегушхуащ. Мис абы къиIуэтэжыр.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: ЩIэ

Уи гур зыщIэхъуэпсыр,   уи псэр зыхуэпабгъэр  къохъулIэну, ди Эллэ!

2018-10-04

  • Ди ныбжьэгъу пэж, лэжьакIуэ IэкIуэлъакIуэ, «Адыгэ псалъэ» газетым жэуап зыхь и секретарь, УФ-м и Журналистхэм я зэгухьэныгъэм хэт Къаншокъуэ Эллэ нобэ егъэлъапIэ илъэс бжыгъэ дахэ зэрырикъур.

Псоми еджэн…

Зыхыхьэхэр: Хъуэхъу

« Раньше