IэмалыщIэхэр къегъэсэбэп
2020-03-11
- Ди анэдэлъхубзэр фIыуэ ялъагъуу, абы и IэфIагъыр гурэ псэкIэ зыхащIэу сабийхэр къэгъэтэджыныр куэд и уасэщ. Си тхыгъэр зытеухуа Нэгумэ (Алътуд) Iэсият ящыщщ адыгэбзэмрэ литературэмрэ ди щlэблэм гу хуезыгъэщIу и IэнатIэр езыхьэкIхэм.
- Iэсият Дзэлыкъуэ районым хыхьэ Сэрмакъ къуажэм къыщалъхуащ. Гъэрэ щlырэ щызэхэкlагъащlэ гъатхэпэ махуэм дунейм къытехьа пщащэ цIыкIур къэхъуащ адыгэ хабзэм, щэнхабзэм, бзэм, литературэм, тхыдэм дихьэхыу. Жылэм дэт курыт школым щыщIэсами Iэсият гулъытэ нэхъ зыхуищIар анэдэлъхубзэмрэ литературэмрэщ. Курыт щIэныгъэ зэзыгъэгъуэта пщащэр 1990 гъэм щIэтIысхьащ КъБКъУ-м Филологиемкlэ и институтым адыгэбзэмрэ литературэмкlэ и къудамэм. Ар ехъулIэныгъэкIэ къиухри, Налшык дэт курыт школ №4-м уващ, адыгэбзэмрэ литературэмрэ ныбжьыщIэхэм яригъэджу. ИужькIэ лэжьыгъэм щыпищащ Дзэлыкъуэкъуажэм дэт курыт школым.
- — ЛIэщIыгъуэ блэкIам и 90 гъэхэм екIуэкIа зэхъуэкIыныгъэхэр, дауи, егъэджэныгъэ IэнатIэми нэсат. АрщхьэкIэ зи IэщIагъэр гурэ псэкIэ къыхэзыха егъэджакIуэ куэд щылажьэрт ди школым. Ахэр зыкъомкIэ щапхъэ тхуэхъуауэ щытащ балигъ гъащIэм хыхьагъащIэ ныбжьыщIэхэм. Фlыкlэ сигу къинэжахэм ящыщщ Сэрмакъ дэт курыт школым и унафэщIу щыта Лыджыдэ Хьэлым, адыгэбзэмрэ литературэмкlэ дезыгъэджахэу Куэцэ Риммэ, Быгуэ Марьям, ди класс унафэщl Лыджыдэ Iэсият сымэ. А псоми ефIэкIыу къысщохъу илъэс 46-кlэ школым адыгэбзэмрэ литературэмрэ щезыгъэджа си анэ Алътуд Нинэ. Аращ зи фIыгъэр си IэщIагъэр къызэрыхэсхари, — игу къегъэкlыж Iэсият. — Ди насып къикIри, университетми егъэджакlуэфlхэр щыдиlащ. Апхуэдэхэт профессорхэу, филологие щlэныгъэхэм я докторхэу Апажэ Мухьэмэд, Тау Хьэзешэ, Хьэкlуащэ Андрей, Нало Ахьмэдхъан, Кlуэкlуэ Джэмалдин сымэ, гупым ди унафэщIу щыта Къамбэчокъуэ Iэдэм. А еджагъэшхуэхэм я фIыгъэщ, нобэ ехъулIэныгъэ гуэрхэр зыIэрыдгъэхьамэ.
- ЕгъэджакIуэ Iэзэм бгъэдэлъ зэфIэкIхэм гу лъатэри, Нэгумэр ягъэувауэ щытащ школым и унафэщIым егъэджэныгъэ-гъэсэныгъэ лэжьыгъэмкIэ и къуэдзэу. Жэуаплыныгъэ зыпылъ а къалэнри къызыхуэтыншэу ирихьэкIащ илъэс зыбжанэкIэ.
- Сабийхэр къыдэхьэхынымкlэ методикэ lэмал гъэщlэгъуэн куэд къигъэсэбэпу дерсхэр зэхегъэувэ Iэсият. Абы лэжьыгъэм къыщегъэсэбэп иджырей хъыбарегъащIэ технологием и фIыгъэкIэ наIуэ къэхъу Iуэху зехьэкIэщIэ мардэхэр. Школым щадж предметхэм, дунейм щызекIуэ бзэхэм яку зэпыщIэныгъэ зэрыдэлъри и урокхэм къыщегъэлъагъуэ Нэгумэм. Абы къызэрилъытэмкIэ, дэтхэнэ цIыхуми бзэ нэхъыбэ ищIэхукIэ, и зэхэщIыкIыр нэхъ куу мэхъу, и къаухьым нэхъри зеубгъу.
- Нэгумэм и лэжьыгъэфlхэм къыпэкlуащ щlыхь тхылъ, диплом куэд. Iэсият псом нэхърэ нэхъыщхьэу къилъытэр иригъаджэ сабий цlыкlухэр гъуэгуанэ дахэ тегъэувэнырщ.
- Зи lуэхущlaфэхэр дахэ егъэджакlуэм и мурад псо-ри къехъулlэну, узыншагъэрэ насыпрэ и куэду псэуну ди гуапэщ.
- ПЩЫХЬЭЩIЭ Хьэмзэт.