ТхьэкIумашэ Михаил Хьэмид и къуэр
2021-04-06
- Къэбэрдей-Балъкъэрым и щэнхабзэм хэщIыныгъэшхуэ игъуэтащ. И ныбжьыр илъэс 94-м иту 2021 гъэм мэлыжьыхьым и 4-м дунейм ехыжащ скульптор цIэрыIуэ, РСФСР-м щIыхь зиIэ и сурэтыщI, КъБАССР-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, СССР-м и Художникхэм я зэгухьэныгъэм хэт ТхьэкIумашэ Михаил Хьэмид и къуэр.
- ТхьэкIумашэ М. Хь. Тэрч щIыналъэм хыхьэ Борукъуей къуажэм 1927 гъэм бадзэуэгъуэм и 17-м къыщалъхуащ. Ростов къалэм дэт, Греков М. Б. и цIэр зезыхьэ художественнэ училищэм скульпторхэр IэщIагъэм щыхурагъаджэ и къудамэр 1953 гъэм къиуха нэужь абы лэжьэн щыщIидзащ КъБАССР-м ЩэнхабзэмкIэ и министерствэм и Художественнэ мастерскойм. 1957 гъэм къыщыщIэдзауэ 1985 гъэ пщIондэ ар щытащ КъБАССР-м и Художникхэм я зэгухьэныгъэм и правленэм и унафэщIу.
- ТхьэкIумашэ М. Хь. ящыщщ сурэтыщI гъуазджэм лъэпкъ дамыгъэхэр япэу хэзылъхьа, абы и лъабжьэхэр зыгъэтIылъа художникхэм, абы и творчествэм хэпщIыкIыу щIигъэпсынщIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым гъуазджэм зыщегъэужьын Iуэхур. И дэтхэнэ зы скульптурэми ар яужь щитащ цIыху хэхам и шыфэлIыфэр къызэригъэлъэгъуэным.
- ТхьэкIумашэ Михаил и IэдакъэщIэкI монументальнэ скульптурэхэр дахэу хэзэгъащ республикэм и къалэхэм, къуажэхэм я архитектурэм, жылэхэм я теплъэхэм щыщ Iыхьэ хъуащ. Абы и Iэдакъэм къыщIэкIахэм ящыщщ ПащIэ Бэчмырзэ, ЩоджэнцIыкIу Алий, Кулиев Къайсын, КIыщокъуэ Алим, Хьэшыр Чылар, Къалмыкъ БетIал, Мэлбахъуэ Тимборэ сымэ я фэеплъхэр. Аращ зыщIар Мечиев Кязим и монументыр, Темыркъан Юрий и скульптурэхэр. Абы и творчествэм увыпIэ хэха щаубыдырт Хэку зауэшхуэм хэкIуэдахэм яхуигъэпса мемориалхэмрэ фэеплъхэмрэ. Скульпторым и лэжьыгъэхэр Къэбэрдей-Балъкъэрми, Урысей Федерацэм и адрей щIыналъэхэ-
- ми я музейхэм щагъэлъэгъуащ.
- ТхьэкIумашэ Михаил и лэжьыгъэфIыр гулъытэншэ хъуакъым, абы къэрал дамыгъэ лъапIэхэр, нагъыщэ зэмылIэужьыгъуэхэр къыхуагъэфэщащ. Абы къратащ «ЩIыхьым и Дамыгъэ» орденыр, медалхэр, «Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и пащхьэм щиIэ фIыщIэхэм папщIэ» орденыр, КъБАССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и Президиумымрэ КъБР-м и Правительствэмрэ я ЩIыхь тхылъхэр. Абы къыфIащащ Урысей Федерацэмрэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэмрэ я щIыхьыцIэхэр, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Къэрал саугъэтри къыхуагъэфэщащ.
- ТхьэкIумашэ Михаил Хьэмид и къуэм, цIыху гуапэу, зэчиифIэу дунейм тетам, Къэбэрдей-Балъкъэрым и къуэ пэжым, и фэеплъ нэхур сыт щыгъуи ди гум илъынщ.
- КIуэкIуэ К. В., Егоровэ Т. Б., Мусуков А. ТI., Къуэдзокъуэ М. М., Мэкъуауэ Т. Э., Аттаев Ж. Ж., Ахъуэхъу Т. Б., Быкъыш Р. Хь., Берд Хь. А., Беппаев С. У., Геляхов А. С., Говоров С. А., Губин Г. С., Дадэ М. А., Дзэмыхь Къ. ФI., Жанатаев С. А., Зумакулов Б. М., Канунников А. Д., Къардэн М. Н., Къэрмокъуэ Хь. М., Къуныжь М. А., Къумахуэ М. Л., Нэхущ З. А., Пэнагуэ М. А., Рахаев А. И., Сэхъу В. Къ., Сэхъурокъуэ Хь. Хь., Тау П. Къ., Тату К. Б., Темыркъан Г. Ж., Уянаевэ А. М., Федченкэ Л. М., Хьэщхъуэжь А. Б., ХьэфIыцIэ М. М., Хъубий М. Б.
- КъБР-м ЩэнхабзэмкIэ и министерствэм, КъБР-м Граждан жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министерствэм, Къэбэрдей-Балъкъэрым и СурэтыщIхэм, ТхакIуэхэм, Журналистхэм я зэгухьэныгъэхэм, «Кабардино-Балкарская правда», «Адыгэ псалъэ», «Заман», «Горянка», «Советская молодежь» газетхэм я лэжьакIуэхэм, Дунейпсо Адыгэ Хасэм, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм хэтхэм гущIыхьэ ящыхъуащ Урысей Федерацэм щIыхь зиIэ и художник, Къэбэрдей-Балъкъэрым гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ ТхьэкIумашэ Михаил Хьэмид и къуэр дунейм зэрехыжар икIи абы и Iыхьлыхэмрэ и благъэхэмрэ яхуогузавэ.