Мы махуэхэм
2018-08-30
- ШыщхьэуIум и 30, махуэку
- Залымыгъэ кIэлъызэрахьэу ягъэкIуэдахэм я фэеплъ махуэщ
- Тэтэрстан Республикэм и махуэщ. 1990 гъэм Тэтэрстан Республикэм и къэрал суверенитетым теухуа декларацэр къащтащ.
- Къэзахъстан Республикэм и Конституцэм и махуэщ
- 1703гъэм Петербург и тхыдэм щыяпэу абы псыдзэ щIэуащ.
- 1730гъэм Черкасский Алексей пщым Невский Александр и орденыр къратащ.
- 1928гъэм Неру Джавахарлал къигъэуващ Индиер Инджылызым и бжьым къыщIэкIыу къэрал щхьэхуит хъун хуейуэ. А махуэми Индием и щхьэхуитыныгъэм щIэбэныну лигэр къызэрагъэпэщауэ щытащ. Ауэ Индием и къэралыгъуэ щигъуэтар абы и ужькIэ илъэс тIощIым нэблагъэ дэкIауэщ — 1947 гъэрщ.
- 1918гъэм Каплан Фанни Ленин (Ульянов) Владимир иукIыну хэтащ.
- 1943гъэм советыдзэхэм Таганрог къалэр нэмыцэ-фашист зэрыпхъуакIуэхэм къыIэщIагъэкIыжащ. АбыкIэ зэфIэкIащ Ростов областыр хуит къэщIыжыныр.
- 1944гъэм советыдзэхэр нэмыцэхэм яIыгъа Бухарест дыхьащ.
- 1963гъэм Кремлымрэ (СССР) Унэ Хужьымрэ (США) занщIэу кIуэ телефон связкIэ зэпащIащ. Зым адрейм гурыщхъуэ хуищIу, зэрымыщIэкIэ а къэралхэм ядернэ зауэ ямыублэн мурадкIэт а унэхэр зэрызэпсэлъэн IэмэпсымэкIэ щIызэпащIар.
- 1966гъэм СССР-м унафэ къыщащтащ Ерыскъыпхъэ къыщIэзыгъэкI промышленностым и лэжьакIуэхэм я махуэр гъэувыным теухуауэ. Абы къыщыгъэлъэгъуат ар илъэс къэс жэпуэгъуэм и ещанэ тхьэмахуэ махуэм ягъэлъэпIэну.
- 1991гъэм Азербайджаныр къэрал щхьэхуэ зэрыхъуар хэIущIыIу ищIащ.
- Урыс сурэтыщI цIэрыIуэ Левитан Исаак къызэралъхурэ илъэси 158-рэ ирокъу.
- Инджылызым щыщ физик, ядернэ физикэмкIэ щIэныгъэм и лъабжьэр зыгъэтIылъа, Нобель и саугъэтыр химиемкIэ зыхуагъэфэща Резерфорд Эрнест къызэралъхурэ илъэси 147-рэ ирокъу.
- Филологие щIэныгъэхэм я доктор, бзэхэр щаджу Армавир дэт университетым и профессор, Кубаным щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Сэкий Нурдин и ныбжьыр илъэс 85-рэ ирокъу.
- Медицинэм и доктор, Германием щыIэ Адыгэ Хасэм и лэжьыгъэм хэт Сэлихь (Уджыхъу) Ихьсан и ныбжьыр илъэс 82-рэ ирокъу.
- Къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэ Сыжажэ Валерий и ныбжьыр илъэс 77-рэ ирокъу.
- Беларусь Республикэм и президент Лукашенкэ Александр и ныбжьыр илъэс 64-рэ ирокъу.
- Урысей журналист цIэрыIуэу, цIыхум и хуитыныгъэхэм я къыщхьэщыжакIуэу щыта Политковс- кая Аннэ къызэралъхурэ илъэс 60 ирокъу.
- Атлетикэ хьэлъэмкIэ спортым и мастер, УФ-м щIыхь зиIэ и гъэсакIуэ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд и ныбжьыр илъэс 57-рэ ирокъу.
- ХьэрычэтыщIэ, юридическэ щIэныгъэхэм я кандидат Едыдж Едыдж и ныбжьыр илъэс 37-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, уэшх тIэкIу къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 25 — 26-рэ, жэщым градус 16 — 18 щыхъунущ.
- ШыщхьэуIум и 31, мэрем
- Къыргъызстаным и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1991 гъэм абы теухуа унафэ къищтащ Къыргъыз Республикэм и Совет Нэхъыщхьэм.
- Молдовэм щагъэлъапIэ я анэдэлъхубзэм и махуэр. 1989 гъэм молдаванхэм я бзэр латин тхыкIэм техьащ икIи ар къэралыбзэу а щIыналъэм щагъэуващ.
- Польшэм щагъэлъапIэ Зэкъуэтыныгъэмрэ Хуитыныгъэмрэ я махуэр
- Узбекистаным щыщу политикэ залымыгъэ кIэлъызэрахьэу ягъэкIуэдахэм я фэеплъ махуэщ
- 1492гъэм Москва пщыгъуэмрэ Уэсмэн империемрэ япэ дыдэу зэращIылIащ мамырыгъэ зэгурыIуэныгъэр.
- 1892гъэм Урысей хьэрычэтыщIэ Третьяков Павел Москва къалэм иритыну мурад ищIащ илъэс куэдкIэ зэхуихьэса художественнэ галереер.
- 1907гъэм Инджылызым, Франджым, Урысейм къызэрагъэпэщащ дзэ-политикэ зэгухьэныгъэр — Антантэр. Германием, Австро-Венгрием, Италием я апхуэдэ зэгухьэныгъэу 1879 — 1882 гъэхэм зэфIэувам иригъэкIуэкI политикэм пэщIэтын мурадырт абы и къалэн нэхъыщхьэр.
- 1914гъэм Урысейм и пащтыхь Николай ЕтIуанэм и унафэкIэ Санкт-Петербург и цIэр Петрограду зэрахъуэкIащ.
- 1925гъэм СССР-м унафэ къыщыдэкIащ цIыху псоми Iэмал имыIэу пэщIэдзэ щIэныгъэ егъэгъуэтыным теухуауэ.
- 1935гъэм Донбасс щыщ шахтёр Стаханов Алексей и IэнатIэм рекорд щигъэуващ — фIамыщIу махуэм къыщIихын хуеям хуэдэ 14-кIэ щIригъэгъуащ. Адрейхэми абы щапхъэ трахащ икIи ар «Стахановым зэхиубла зэщIэхъееныгъэм» и лъабжьэ хъури, къэралпсо зэхьэзэхуэм зиубгъуауэ щытащ.
- 1971гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым Октябрь Революцэ орденыр къратащ.
- 1966гъэм нэхъапэм дунейм апхуэдэ къыщымыхъуауэ, компьютерхэр шахмат зэдэгъэджэгунымкIэ зэпеуэ Нью-Йорк щекIуэкIащ.
- 1974гъэм Алыджым унафэ къищтащ НАТО-м къыхэкIыжыным теухуауэ.
- 1990гъэм Берлин Iэ щытрадзащ ГДР-р ФРГ-м зэрыгухьэм теухуа зэгурыIуэныгъэм. Абы ипкъ иткIэ нэмыцэ лъэпкъыр зэрыубыдыжащ — зы хъужащ илъэс 40-м щIигъукIэ зэпэщхьэхуэу псэуа къэралитIыр.
- 1994гъэм советыдзэхэр Германием къишыжыным пыщIа Iуэхухэр зэфIэкIащ.
- 1997гъэм автомобиль зэжьэхэуэм хэкIуэдащ Инджылызым и пащтыхьыкъуэм и щхьэгъусэ Дианэ.
- Урыс тхакIуэ Радищев Александр къызэралъхурэ илъэс 269-рэ ирокъу.
- Филологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор, адыгэбзэр джыным хэлъ-хьэныгъэшхуэ хуэзыщIа Турчанинов Георгий къызэралъхурэ илъэси 116-рэ ирокъу.
- АР-м щIыхь зиIэ и сурэтыщI Иуан Аслъэн къызэралъхурэ илъэс 90 ирокъу.
- Психологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор, УФ-м щIэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ КIытIэ Ахьмэд къызэралъхурэ илъэс 90 ирокъу.
- Дуней псом щыцIэрыIуэ америкэ актёр Гир Ричард и ныбжьыр илъэс 69-рэ ирокъу.
- Урысей кинорежиссёр цIэрыIуэ, УФ-м и цIыхубэ артист Учитель Алексей и ныбжьыр илъэс 67-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, уэшх тIэкIу къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 22 — 23-рэ, жэщым градус 15 — 16 щыхъунущ.