Унагъуэ дахэхэр утыку йохьэ
2018-08-04
- Мы зэманым къэралым щокIуэкI «Илъэсым и унагъуэ» урысейпсо зэпеуэм и щIыналъэ Iыхьэхэр. Апхуэдэ зэхыхьэ иджыблагъэ щекIуэкIащ ди республикэми. Абы къыхэжаныкIахэм ящыщщ Бахъсэн районым къикIа унагъуиплIыр: Жылаухэ, Темботхэ, Къуэдзокъуэхэ, Хъуэтхэ.
- «Унагъуэр хабзэм и хъумакIуэщ» унэтIыныгъэм япэ увыпIэр яхуэфащэ дыдэу къыщахьащ Зеикъуэ къуажэм щыщхэу Жылаухэ Арсенрэ Лёлярэ я унагъуэ лъэщым. Унагъуэм исхэм илъэс куэд лъандэрэ ягъэлажьэ икIи ирагъэфIакIуэ нэхъыжьыфIу яIа Жылау Нурбий Хъудин и къуэм къызэригъэпэщауэ щыта хэкурыдж музейр. Абы щызэхуэхьэсащ жылэм и тхыдэм, и цIыху цIэрыIуэхэм ятеухуа дэфтэрхэр, сурэтхэр, хьэпшып зэмылIэужьыгъуэхэр. Егъэджэныгъэ-гъэсэныгъэ IэнатIэм пэрыту къекIуэкI унагъуэ щыпкъэр щIэблэм щIэныгъэ куу етыным, гъэсэныгъэ екIу ябгъэдэлъхьэным хуолажьэ, лъэпкъ щэнхабзэмрэ гъуазджэмрэ ныбжьыщIэхэр драгъэхьэх.
- «УнагъуэщIэ» унэтIыныгъэм етIуанэ увыпIэр къыщахьащ ХьэтIохъущыкъуей къуажэм щыщхэу Темботхэ Хьэчимрэ Оксанэрэ я унагъуэм. Абыхэм унагъуэ зэраухуэрэ зэрыхъур илъэс 11 къудейми, я цIэхэр жылэм фIыкIэ щыIуащ, бын цIыкIуищ къащIохъуэри, зыхэтым щапхъэу щагъэлъагъуэ.
- «Къуажэдэс унагъуэ» унэтIыныгъэм ещанэ увыпIэр къыщыхуагъэфэщащ Жанхъуэтекъуэ жылэм щыпсэухэу Къуэдзокъуэхэ Хъусенрэ Ленэрэ я унагъуэм. Илъэс 40-м нэсауэ зэдэпсэу зэщхьэгъусэхэм бынищ къащIэхъуащ, унагъуэм ис дэтхэнэми и зэфIэкIри и къарури къуажэм и зыужьыныгъэм ирехьэлIэ.
- «БыныфIэ унагъуэ» унэтIыныгъэм къыщыхагъэбелджылыкIахэм ящыщщ Къулъкъужын Ищхъэрэм щыпсэухэу Хъуэтхэ Хьэсэнрэ Ритэрэ я унагъуэшхуэр. Зэщхьэгъусэхэм къуитху зэдагъуэтащ, абыхэм ящыщ дэтхэнэри лъэпкъ хабзэмрэ нэмысымрэ я мардэхэм тету ягъэсащ, цIыху щыпкъэхэр къахэкIащ.
- Бахъсэн районым и цIэр фIыкIэ зыгъэIуа унагъуэ дахэхэм дохъуэхъу насыпрэ зэгурыIуэныгъэрэ щымыщIэу куэдрэ псэуну. Республикэм япэ увыпIэр къыщызыхьа Жылаухэ Арсенрэ Лёлярэ къэралпсо зэпеуэм хэтыну къапэщылъщи, абыи текIуэныгъэ къыщахьыну, лъагапIэщIэхэм нэсыну ди гуапэщ.
- ЖЫЛАСЭ Маритэ.