Нобэрэ пщэдейрэ
2019-04-02
- Мэлыжьыхьым и 2, гъубж
- Сабий тхылъым и дунейпсо махуэщ
- Урысеймрэ Белоруссиемрэ я лъэпкъхэм я зэкъуэтыныгъэм и махуэщ
- 1698 гъэм Пётр Езанэр инджылыз парламентым и зэIущIэм щIэсащ. Къэралым и пащтыхьри къызрихьэлIа а зэхуэсым депутатхэр щытепсэлъыхьат щIым налог зэрытралъхьэ хабзэм.
- 1718 гъэм Пётр Езанэм Урысейм къыщызэрегъэпэщ къэралым ехьэлIа щIэпхъаджагъэхэр зылэжьу шэч зыхуащIхэм якIэлъыплъыныр, Хэкум епцIыжахэм я Iуэхухэр зэхэгъэкIыныр зи къалэн IуэхущIапIэр.
- 1792 гъэм США-м къыщызэрагъэпэщащ ахъшэ щащI я япэ IуэхущIапIэр.
- 1833 гъэм дунейм къытехьащ Пушкин Александр и «Евгений Онегин» романыр зэрыт тхылъыр.
- 1906 гъэм Урысейм и япэ Къэрал Думэм и депутатхэр хахащ.
- 1911 гъэм Цагъуэ Нурий Истамбыл адыгэбзэкIэ къыщыдигъэкIащ «Гъуазэ» газетым и япэ номерыр.
- 1922 гъэм Москва къыщызэIуахащ нэгъуэщI къэрал тхакIуэхэм я IэдакъэщIэкIхэр зыщIэлъ япэ библиотекэр.
- 1948 гъэм КIэрашэ Тембот СССР-м и Къэрал саугъэтыр къратащ.
- 1996 гъэм къэралхэм я президентхэу Ельцин Борисрэ Лукашенкэ Александррэ Iэ традзащ Урысеймрэ Белоруссиемрэ я Зэгухьэныгъэр къызэгъэпэщыным теухуа зэгурыIуэныгъэм.
- Данием щыщ усакIуэ, тхакIуэ, таурыхъ телъыджэ куэд зи къалэмыпэм къыпыкIа Андерсен Ганс Христиан къызэралъхурэ илъэс 214-рэ ирокъу.
- Франджы тхакIуэ-романист Золя Эмиль къызэралъхурэ илъэси 179-рэ ирокъу.
- Совет джаз музыкант, дирижёр, композитор, РСФСР-м и цIыхубэ артист Лундстрем Олег къызэралъхурэ илъэси 103-рэ ирокъу.
- Циркым и артист, хьэкIэкхъуэхэр зыгъасэу щыта, РСФСР-м и цIыхубэ артист Запашный Вальтер къызэралъхурэ илъэс 91-рэ ирокъу.
- Кардиохирург Iэзэ, медицинэ щIэныгъэхэмкIэ Урысей академиемрэ Урысейм щIэныгъэхэмкIэ и академиемрэ я академик Акчурин Ренат и ныбжьыр илъэс 73-рэ ирокъу.
- Журналист, УФ-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ АфIэунэ Раисэ къызэралъхурэ илъэс 87-рэ ирокъу.
- Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь, Урысей Федерацэм щIыхь зиIэ и механизатор Дадэ ХьэмытIэ къызэралъхурэ илъэс 82-рэ ирокъу.
- БзэщIэныгъэлI, филологие щIэныгъэхэм я доктор Абдокъуэ Iэуес къызэралъхурэ илъэс 75-рэ ирокъу.
- Урысей гимнасткэ, Олимп Джэгухэм тIэунейрэ щытекIуа Канаевэ Еленэ и ныбжьыр илъэс 29-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Махуэм хуабэр градуси 7 — 9, жэщым щIыIэр градуси 2 щыхъунущ.
- Мэлыжьыхьым и 3, бэрэжьей
- Урысейм щагъэлъапIэ Геологым и махуэр
- «Псы ткIуэпсыр дыщэ налъэ пэлъытэщ» зыфIаща махуэшхуэр Тыркумэн Республикэм щрагъэкIуэкI.
- 1829 гъэм инджылыз Каррингтон Джеймс иратащ кофе хьэдзэхэр зэрахьэж Iэмэпсымэ къызэригупсысам щыхьэт техъуэ тхылъ.
- 1879 гъэм Софие Болгарием и къалащхьэу къалъытащ.
- 1904 гъэм Кавказ бригадэм хыхьэ Къэбэрдей сотняр къызэрагъэпэщащ.
- 1922 гъэм Сталин Иосиф РКП (б)-м и ЦК-м и секретарь нэхъыщхьэу хахащ.
- 1933 гъэм урыс хирург Вороной Юрий, дунейм щыяпэу, цIыхум и жьэжьейр хузэхъуэкIыным теухуа операцэ ищIащ.
- 1967 гъэм япэу ягъэлъэгъуащ режиссёр Гайдай Леонид триха «Кавказская пленница, или Новые приключения Шурика». Ар цIыхубэм нэхъыфI дыдэу ялъагъу фильмхэм ящыщ хъуат зэман кIэщIым къриубыдэу.
- 1973 гъэм штрих-кодыр — сатууэ ящIар нэрылъагъу зыщI Iэмалыр — къагупсысащ.
- Совет тхакIуэ, журналист, къэрал дамыгъэ куэд зыхуагъэфэща Нагибин Юрий къызэралъхурэ илъэс 99-рэ ирокъу.
- США-м щыщ актёр, режиссёр, «Оскар» саугъэтыр тIэу зыхуагъэфэща Брандо Марлон къызэралъхурэ илъэс 95-рэ ирокъу.
- Нэмыцэ политик, къэрал лэжьакIуэ цIэрыIуэ, ФРГ-м и канцлеру илъэс 16-кIэ щыта, Германие къэралитIыр зы хъужыным хэлIыфIыхьа Коль Гельмут къызэралъхурэ илъэс 89-рэ ирокъу.
- Къэрал, парт къулыкъущIэу, Осетие Ищхъэрэм и президенту (1998 — 2005 гъэхэм) щыта Дзасохов Александр и ныбжьыр илъэс 85-рэ ирокъу.
- Урысей математик, Урысейм щIэныгъэхэмкIэ и академием и вице-президент, МКъУ-м и ректор Садовничий Виктор и ныбжьыр илъэс 80 ирокъу.
- Актёр, УФ-м и цIыхубэ артист Носик Владимир и ныбжьыр илъэс 71-рэ ирокъу.
- Америкэм и Штат Зэгуэтхэм щыщ актёр цIэрыIуэ, «Дыщэ глобус», «Эмми» саугъэтхэр зрата Болдуин Алек и ныбжьыр илъэс 61-рэ ирокъу.
- УсакIуэ, Адыгэ Республикэм щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къуий Щыхьымбий и ныбжьыр илъэс 56-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градуси 10 — 12, жэщым градус 1 — 2 щыхъунущ.