ФИФI ФЫМЫГЪЭПУД, ФИ IЕЙ ФЫМЫГЪЭПЩКIУ

АДЫГЭ ПСАЛЪЭ

Нобэ

2017-02-01

  • США-м щагъэлъапIэ Хуитыныгъэм и лъэпкъ махуэшхуэр
  • Мексикэм и Конституцэм и махуэщ
  • 1816 гъэм декабристхэм «КъегъэлакIуэхэм я зэгухьэныгъэ» зыфIаща я япэ щэхурылажьэ гупыр къызэрагъэпэщащ.
  • 1829 гъэм Нэгумэ Шорэ Налшык къыщызэIуихащ сабий нэхъ акъылыфIэхэр щрагъэджэну школ.
  • 1923 гъэм СССР-м щыяпэ ахъшэ хъумапIэр Петроград къалэм къыщызэIуахащ.
  • 1924 гъэм Инджылызым СССР-р езым и ухуэкIэ зиIэж къэрал щхьэхуиту зэрыщытыр къилъытащ.
  • 1926 гъэм Къыргъыз  АССР-р къызэрагъэпэщащ.
  • 1929 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым и къэрал хорыр къызэрагъэпэщащ.
  • 1931 гъэм Москва къыщызэIуахащ «Союзкино» фабрикэ нэхъыщхьэр (иужькIэ «Мосфильм» киностудие хъуащ).
  • 1946 гъэм Лъэпкъ Зэкъуэтхэм я Зэгухьэныгъэм (ООН) и япэ секретарь нэхъыщхьэу хахащ Норвегием щыщ политик Ли Трюгве.
  • 1992 гъэм Урысеймрэ США-мрэ Iэ щIадзащ «зауэ щIыIэм и лъэхъэнэр» зэриухам теухуа декларацэм.
  • 2003 гъэм уэгум къыщыуащ США-м и «Колумбия» кхъухьыр, махуэ 16-кIэ хьэршым щыIауэ къэкIуэжыр. Абы иса астронавтиблри — цIыхубзитIрэ цIыхухъуиплIрэ — хэкIуэдащ. Хьэлъэ ихьурэ кхъухьыр хьэршым 28-рэ кIуат.
  • Урыс щIэныгъэлI цIэрыIуэ, академик, дохутыр Iэзэ Бехтерев Владимир къызэралъхурэ илъэси 160-рэ ирокъу. Абы и цIэр фIащащ сымаджэщ, еджапIэ нэхъыщхьэ зыбжанэм.
  • США-м щыщ киноактёр цIэрыIуэ, «Оскар» саугъэтыр зыхуагъэфэща, игъэзэщIа роль куэдымкIэ цIыху мелуанхэм я гум къина Гейбл Кларк къызэралъхурэ илъэси 116-рэ ирокъу.
  • КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Къардэн Лъостэн- бий къызэралъхурэ илъэс 88-рэ ирокъу.
  • Урысей къэрал лэжьакIуэ, УФ-м и япэ президенту щыта Ельцин Борис къызэралъхурэ илъэс              86-рэ ирокъу.
  • Медицинэ щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор Лъэпщокъуэ МутIалиб къызэралъхурэ илъэс 85-рэ ирокъу.
  • Археолог, шапсыгъ лъахэдж, узэщIакIуэ ТIэш Мадин къызэралъхурэ илъэс 82-рэ ирокъу.
  • СССР-м и кхъухьлъатэзехуэ-космонавт, Совет Союзым тIэунейрэ и ЛIыхъужь Аксёнов Владимир и ныбжьыр илъэс 82-рэ ирокъу.
  • Адыгэ Республикэм и цIыхубэ тхакIуэ Куэшбей Пщымахуэ къызэралъхурэ илъэс 81-рэ ирокъу.
  • Балетым и къэфакIуэ, СССР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Совет Союзым и цIыхубэ артисткэ Максимовэ Екатеринэ къызэралъхурэ илъэс 78-рэ ирокъу.
  • Совет хоккеист, Олимп чемпион, СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер Фирсов Анатолий къызэралъхурэ илъэс 76-рэ ирокъу.
  • УэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, РСФСР-м и цIыхубэ артист Лещенкэ Лев и ныбжьыр илъэс 75-рэ ирокъу.
  • Дунейм и щытыкIэнур
  • «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык махуэм пшэр техьэ-текIыу, жэщым бзыгъэу щыщытынущ. ЩIыIэр махуэм градус 11 — 7, жэщым градуси 10 — 8 щыхъунущ.