|
|
|
ФИФI ФЫМЫГЪЭПУД, ФИ IЕЙ ФЫМЫГЪЭПЩКIУ |
|
|
||||||||
АДЫГЭ ПСАЛЪЭ |
|
|||||||||||
|
КъБР-м И ПАРЛАМЕНТЫМРЭ ПРАВИТЕЛЬСТВЭМРЭ Я ГАЗЕТ |
|
|||||||||||
|
сайт газеты «Адыгэпсалъэ»
2006 гъэм мэлыжьыхьым (апрелым)и 5 |
||||||||||||
|
газетыр 1924 гъэм и мэкъуауэгъуэ мазэм и 1 лъандэрэ къыдокI |
||||||||||||
|
ХЪЫБАРЫЩIЭХЭР
ТХЫДЭ
ХЪЫБАРЕГЪАЩIЭ
|
english |
адыгэбзэ |
|
|||||||||
|
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Президент Къанокъуэ Арсен жи1ар
Республикэм и унафэщIхэр, Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIыхухэр ирипIейтейуэ икIи иригузавэу IущIащ зи хэтыр ямыщIэ цIыхухэм КъБР-м щэнхабзэмрэ хъыбарегъащIэ IэнатIэхэмкIэ и министр, Урысейм щIыхь зиIэ и артист Тут Заур Москва зэрыщаубэрэжьам теухуауэ къатахэм икIи Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэм щыщ сабийхэр зэкIуалIэ “Адыгэхэр” къэфакIуэ ансамблым хэтхэм къазэрыщытеуам и хъыбарым. Националист гурыщIэм зэщIиIыгъэ ныбжьыщIэ гупым я залымыгъэм фэбжь хихащ зи творчествэмкIэ лъэпкъ псоми ящыщ цIыхухэм мамырыгъэрэ гуапагъэрэ яхуэзыхь, урысей гъуазджэмрэ щэнхабзэмрэ пщIэшхуэ хуэзыщI цIыхум. Ауэ дэ ди пIейтеиныгъэр къэзышар а зы Iуэхугъуэ закъуэркъым. Иужьрей зэманым апхуэдэ мыхъумыщIагъэхэр ди къэралым куэдрэ къыщохъу. Славян лъэпкъым щымыщхэмрэ нэгъуэщI къэрал цIыхухэмрэ щатоуэ Москва, Санкт-Петербург, Урысейм и нэгъуэщI къалэхэм. Ауэ дэ псоми къыдгуроIуэ интернационализмэм, лъэпкъхэм яку дэлъ зэныбжьэгъугъэмрэ зэкъуэшыгъэмрэ я хабзэхэм сыт щыгъуи пщIэшхуэ хуэзыщI икIи мамырыгъэм и телъхьэ урыс цIыхухэр фашизмэм и идеехэм зи щхьэр зыIагъэхьа бзаджащIэхэм зыгуэркIи ебгъэщхь зэрымыхъунур. Си гу- гъэщ а мыхъумыщIагъэм нэхъри зиубгъуныр къэмыгъэхъун щхьэкIэ къэралым икIэщIыпIэкIэ Iуэхугъуэхэр илэжьын хуейуэ, Iэщэ яIыгъыу къэралыр фашизмэм щызыхъумахэм я щIэблэр къегъэлын папщIэ. Националист къыхуеджэныгъэхэм щIэту щIэпхъаджагъэ зылэжьахэм я гугъу пщIымэ, абыхэм, хабзэм къызэригъэувым тету, тезыр ятелъхьэн хуейуэ къызолъытэ. Национализмэмрэ шовинизмэмрэ, атIэми апхуэдизу ерууагъ щытыкIэ иIэу, Урысейм и цIыхухэм, ахэр дэнэ щымыIэми, яхуэгъэзауэ я щхьэр къаIэтыныр къэбгъэхъу хъунукъым. Сыщогугъ а Iуэхур куууэ зэхагъэкIыну, къуаншэхэр къагъуэту тезыр тралъхьэну. 2006 гъэм мэлыжьыхьым и 3-м.
Хабзэншагъэр мэбагъуэ
Щэбэт кIуам Москва къалэм и КъуэкIыпIэ административнэ округым щыIэ щэнхабзэмкIэ унэхэм ящыщ зым, “Соколиная гора” зи фIэщыгъэм, и щIыхьэпIэм деж щIэрыщIэу зыкъыщаIэтащ икIи хабзэншагъэ щалэжьащ “скинхед” жыхуаIэ зэщIэхъееныгъэм хэтхэм. “Урысейм щыпсэун хуейр урысхэрщ!”, “Фи кавказ унэхэм фыкIуэж!” - апхуэдэ псалъэ дыджхэр ирапэсурэ, щIэпхъаджащIэхэм къаухъуреихьащ “Адыгэ” къэфакIуэ ансамблым хэт ныбжьыщIэхэр, ахэр яубэрэжьыну я мураду. НыбжьыщIэхэм къащхьэщыжащ, хабзэншагъэ зылэжьыну хущIэкъухэр зэтриуIэфIэжыну хэтащ УФ-м щIыхь зиIэ и артист, КъБР-м щэнхабзэмрэ хъыбарегъащIэ IэнатIэхэмкIэ и министр Тут Заур. Ауэ хъийм икIа “скинхедхэр” IэубыдыпIэншэт, фадэм нэхъри къигъэIэлати, къэрал хабзэхэр кърамыдзэу, хъуанэ-цIанэу, Iэпщэрыбанэ зэхэуэр къаIэтащ. А къэхъугъэ мыщхьэпэм удын хьэлъэ зыбжанэ къыщытехуащ Тут Заур. Мы зэманым ар сымаджэщым щIэлъщ. Зэрыхьзэрийр къызэрыхъейуэ сабий лажьэншэхэр милицэм псэлъа пэтми, абы и лIыкIуэр къыщысар щIэпхъаджащIэхэр бзэхыжа нэужьщ, абыи мысэхэр къыхуэгъуэтакъым. Къалэ прокуратурэм Iуэху къиIэтащ “ныбжьыщIэхэр зэрыкъуейщIеям” теухуауэ, зи гугъу ящIыпхъэр “къуейщIейхэр” зэрыармырар, лъэпкъхэр зэзыуштыну, абыхэм я зэхуакум хьэлэбэлыкъхэр, лъыгъажэ зауэхэр къыдэзылъхьэну хэтхэр зэрыарар нэрылъагъуми. Къэбэрдей Адыгэ Хасэм къелъытэ зи гугъу тщIа къэхъугъэ игъуэджэр ди къэралым лъэпкъ политикэ зэIубз зэримыIэм и щапхъэ Iэджэхэм ящыщ зыуэ. Хэт и дежкIи щэхужкъым иджырей фашистхэм Урысейм и щIыпIэ куэдым абгъуэ зэрыщащIар, хамэ щIыналъэхэм къиIэпхъукIхэр, студент, сатуущIэ куэдыр абыхэм зэхэзехуэн зэращIыр, щысхьыншэу зэраубэрэжьыр, яукIхэри зэрымымащIэр. Апхуэдэу щыт пэтми, хабзэхъумэхэр хущIокъу мысэхэр Iэмал иIэу къызэрамыубыдыным, прокурорхэм щIэх-щIэхыурэ зэхагъэгъуащэ лIыукIхэмрэ “къуейщIейхэмрэ”, судыщIэхэми зи Iуэху хэплъэхэр, залымзехьэ нэсхэр хейуэ къыщIрагъэдзу хабзэ яхуэхъуащ. Апхуэдэ щапхъэхэр гъунэжщ. ЦIыхубэм и хъуэпсапIэщ демократие нэсыр щытепщэ къэралыгъуэр. Ар нэрылъагъу хъун щхьэкIэ, Урысей Федерацэм, псалъэкIэ мыхъуу, щылэжьэн хуейщ захуагъэм и уэчыл, мыхъумыщIагъэм и бий хабзэ ткIийхэр. ХЬЭФIЫЦIЭ Мухьэмэд, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ. 2006 гъэм мэлыжьыхьым и 3.
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Президент Къанокъуэ Арсен жи1ар
Республикэм и унафэщIхэр игъэгубжьащ граждан обществэм цIыхум и хуитыныгъэхэм зегъэужьынымкIэ КъБР-м и Президентым деж щыIэ Комиссэм жэуап зыхь и секретарь, “Алан” жылагъуэ организацэм и пашэ Беппаев Суфьян уIэгъэ зэращIам. Абы теухуауэ уголовнэ Iуэху къаIэтащ “яукIын мурадкIэ зэрытеуам щхьэкIэ” статьям ипкъ иткIэ. Ар зэхэгъэкIыныр зэрекIуэкIым ткIийуэ кIэлъыплъынущ. Дэ зэкIэ белджылыуэ тхужыIэнукъым а щIэпхъаджагъэр щIалэжьам и щхьэусыгъуэхэр, ауэ ди фIэщ мэхъу ар Къэбэрдей-Балъкъэрым мамырыгъэ щыIэну, абы зыужьыныгъэ иIэну хуэмей, республикэм жылагъуэ-политикэ щытыкIэр щызэщIэзыгъэплъэну хущIэкъу къарухэм къызэрызэрагъэпэщар. Беппаев Суфьян илъэс куэд щIауэ балъкъэр лъэпкъ зэщIэхъееныгъэм и пашэщ икIи и лэжьыгъэм щыхущIокъу сыт хуэдэ Iуэхуми, абы щыщу лъэпкъ этническэ Iуэхугъуэхэми, хабзэм тету унафэ тещIыхьыным, республикэм щыпсэу цIыхухэм яку дэлъ зэхущытыкIэфIхэм шынагъуэ емытыным къыхуреджэ. Властым “егъэлеяуэ худичыхыу” ар зыгуэрхэм ягъэкъуаншэми, езым и Iуэху еплъыкIэхэм къытекIыу абы зэи и хабзэкъым. Республикэм и унафэщIхэм цIыхухэр къыхураджэ щытыкIэр зэщIэгъэплъэн мурадкIэ къызэрагъэпэща а щIэпхъаджагъэм зыдрамыгъэшэхыну, епIэщIэкIыу лъабжьэ зимыIэ IуэхугъуэхэмкIэ зыгуэрхэр ягъэкъуаншэну емыпIэщIэкIыну. ПыухыкIауэ зыгуэр жыпIэ щыхъунур следствиер яуха нэужьщ. 2006 гъэм мэлыжьыхьым и 4-м.
Балъкъэр лъэпкъым и “Алан” жылагъуэ организацэм Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щыпсэу лъэпкъхэм Зэрызахуигъазэ Ди хэкуэгъу лъапIэхэ, 2006 гъэм мэлыжьыхьым и 3-м сыхьэтыр 21-рэ дакъикъэ 20-м уIэгъэ ящIащ къэрэшей, осетин, балъкъэр лъэпкъхэр зэпызыщIэ жылагъуэ организацэм и тхьэмадэ, Кавказ Ищхъэрэм и жылагъуэ организацэхэм я зэзыгъэуIу советым и унафэщI, граждан обществэм, цIыхум и хуитыныгъэхэм зегъэужьынымкIэ КъБР-м и Президентым деж щыIэ Комиссэм жэуап зыхь и секретарь, КъБР-м и Президентым деж щыIэ жылагъуэ-чэнджэщакIуэ советым хэт, дунейпсо, урысей жылагъуэ академие зыбжанэм хэт генерал-лейтенант Беппаев Суфьян Узеир и къуэр. “Алан” жылагъуэ организацэм и совет нэхъыщхьэм хэтхэм къалъытэ а щIэпхъаджагъэр республикэм щытыкIэр щызэIыгъэхьэн мурадкIэ ялэжьауэ. Ар хуагъэзащ жылагъуэ организацэхэм, КъБР-м и Парламентым, и Президентым, и Правительствэм ялэжь Iуэхугъуэхэм я фIыгъэкIэ щытыкIэр Къэбэрдей-Балъкъэрым зэпIэзэрыт нэхъ щыхъужу щыщIидза лъэхъэнэм. А щIэпхъаджагъэр езыгъэлэжьахэр хущIокъу республикэм и щIыналъэм къыщыхъу сыт хуэдэ зэпэщIэувэныгъэхэри къагъэсэбэпыну икIи езыхэм я щхьэхуещагъэ мурадхэм папщIэ лъэпкъхэм яку зэныкъуэкъухэр щызэщIагъэплъэну, ткIиягъ зыдэщымыIэхэми ар къыщызэрагъэпэщыну. Балъкъэр лъэпкъым и “Алан” жылагъуэ организацэм и совет нэхъыщхьэм жылагъуэ организацэхэр, дин зэмылIэужьыгъуэхэр къыхуреджэ нэхъри быдэу зэкъуэувэнхэу, ахэр хэт къыбгъэдэмыкIми, сыт хуэдэ хьэгъэщагъэ Iуэхугъуэхэри къызэпаудыну, зым адрейм дзы гуэрхэр фIимыщу щIэпхъаджагъэр зылэжьахэр къэгъуэтын икIи уголовнэ жэуапым ешэлIэн и лъэныкъуэкIэ хабзэхъумэ органхэм Iэмал къыхузэрагъэпэщыну. Дэ дыхуейщ зыуэ щыт Урысей унагъуэшхуэм хэт, лъэпкъ куэд щыпсэу ди Къэбэрдей-Балъкъэрым ис псоми мамырыгъэ, зэхуэгуапэныгъэ, зэпIэзэрытыныгъэ яIэну.
Балъкъэр лъэпкъым и “Алан” жылагъуэ организацэм и совет нэхъыщхьэ.
Къалэнышхуэ я пщэ къыдохуэ
КъБР-м и Президент Къанокъуэ Арсен мэлыжьыхьым и 4-м иригъэблэгъащ Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, “Адыгэ псалъэ” газетым и редактор нэхъыщхьэ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд. Лъэпкъхэр зэгурыIуэу, зызэхащIыкIыу зэдэпсэунымкIэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм сыт щыгъуи къалэнышхуэ я пщэ къыдохуэ. Ди зэманми абыхэм я Iуэху бгъэдыхьэкIэм куэд елъытащ, я жэуаплыныгъэм нэхъри щIыхэхъуэри аращ. ЦIыхубэм я деж Хасэм и псалъэр зэрыщыпхыкIым, я лэжьыгъэм зыщыIууэ гугъуехьхэм, зи чэзу ебланэ съездым зэрызыхуагъэхьэзырым зэпкърыхауэ и гугъу ищIащ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд. Гулъытэншэу къагъэнакъым Дунейпсо Адыгэ Хасэм и лэжьыгъэри. Дызэрыт мазэм и 25-м Европарламентым Бельгием и къалащхьэ Брюссель щригъэкIуэкIынущ “Адыгэ щэнхабзэм и махуэр”. Абы ди республикэр зэрыхэтыну щIыкIэм, ди лъэпкъым къыдекIуэкI хабзэ дахэхэм европэ цIыхухэр щыгъэгъуэзэнымкIэ ар IэмалыфIу зэрыщытми тепсэлъыхьахэщ. Зи гугъу ящIахэм ящыщщ республикэм къыщыдэкI газетхэм, телевиденэм, радиом, полиграфкомбинатым я лэжьыгъэ къызэгъэпэщыкIэхэри. ДызыхуэкIуэ илъэсым Къэбэрдей-Балъкъэрым игъэлъэпIэнущ езыр фIэфIу Урысейм зэрыгухьэрэ илъэс 450-рэ зэрырикъур. Къэрал мыхьэнэ зиIэ Iуэхушхуэу ар къызэгъэпэщыным, егъэкIуэкIыным жылагъуэ зэгухьэныгъэхэри жыджэру къыхэшэным теухуа чэнджэщым арэзы техъуащ республикэм и унафэщIыр. ДЖАТОКЪУЭ Залинэ.
Щэумэн Хьэзрэт и къулыкъум тек1ыркъым
Адыгейм и Президент Щэумэн Хьэзрэт и къулыкъум зэрытекIымкIэ лъэIу тхылъ щIыпIэ парламентым и депутатхэм я пащхьэ ирилъхьа хуэдэу Урысей Федерацэм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм дыгъуасэ пщэдджыжьым хъыбар къатащ. Апхуэдэу щIищIам и щхьэусыгъуэри наIуэ къащIакъым. Ауэ хэзыщIыкIхэм зэрыжаIэмкIэ, лъэIу тхылъым ар итщ. Журналистхэм ягъэхьыбаращ парламентым и спикер Хьэжыбеикъуэ Руслан а лъэIу тхылъым депутатхэм къахуеджэн имыдауэ, уеблэмэ зыхэплъэну Iуэхухэм химыгъэхьауэ. Япэу къытIэрыхьа хъыбарымкIэ республикэм и парламентым щIэуэ хаха депутатхэм я япэ зэхуэсым и пащхьэм Щэумэн Хьэзрэт ирилъхьащ и къулыкъум зэрытекIымкIэ лъэIу тхылъ икIи, парламентархэм сэлам ярихыжри, зыми зыри жримыIэу пэшым щIэкIыжащ. Ауэ абы и пэ къихуэу “21-нэ лIэщIыгъуэ” клиникэм и дохутыр нэхъыщхьэ Жьанэ Аскэррэ Красногвардейск районым и унафэщI Къудей Муратрэ къигъэлъэгъуащ Адыгейм и Президент къулыкъур зэрахьэну яхуэфащэу къызэрилъытэр. Щэумэн Хьэзрэт и Президент пIалъэр щикIыр 2007 гъэм и щIышылэрщ. Ауэ нобэрей лъэбакъуэм щхьэусыгъуэ хуэхъуауэ псоми къалъытэр Краснодар краймрэ Адыгеймрэ зэхагъэхьэжыну кърахьэжьа Iуэхугъуэхэм зэрыхэлIыфIыхьын къару адэкIэ зэрыбгъэдэмылъырщ. Щэумэн Хьэзрэт мызэ-мытIэу жиIэгъащ республикэм и президент къулыкъум тетыхукIэ щIыналъэр Краснодар крайм зэрыхэмыхьэжынур, ар къэмыхъун щхьэкIи, лъэкI къызэримыгъэнэнур. Псалъэмакъыр къыщIежьари арагъэнщ. Адыгейр Краснодарым хыхьэжауэ зылъагъуну щIэхъуэпсхэм а махуэр къахуэгъэсыркъым. АтIэми, фIы дыдэу ящIэ Щэумэным фIырыфIкIэ Адыгейр зэримытынур. Аращи, ар и къулыкъум трагъэкIыну йопIэщIэкIхэр. ИужькIэ федерал хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм къызэратыжамкIэ, Щэумэн Хьэзрэт и къулыкъум текIыну зигъэхьэзыркъым. Абы и псалъэхэр къагурымыIуауэ, е езыхэм зыхуейр кърахауэ аращ. Дауэ хъуми, гурыIуэгъуэщ Щэумэн Хьэзрэт къаруушхуэ къызэрыпэщIэтыр, икIи абы пэщIэувэфын щхьэкIэ дэIэпкъуэгъу лъэщ зэрыхуэныкъуэр. Адыгейм и Президентыр зыщыгугъхэм ящыщщ щIыпIэ депутатхэр. Фигу къэдгъэкIыжынщи, Адыгейм и президент хъун и пэ къихуэу Щэумэн Хьэзрэт Урысей Федерацэм дыщэ къыщыщIэзых IуэхущIапIэ нэхъ ин дыдэхэм ящыщ зым - “Полюсым” - и унафэщIу щытащ. “Форбс” журналым мы гъэм зэхигъэува рейтингым хэхуа мелардырыбжэ 720-м Щэумэныр хыхьащ 116-нэ увыпIэр иIыгъыу. Адыгейм и унафэщIу 2002 гъэм ягъэуващ. Къэралым и орден лъапIэхэр къыхуагъэфэщащ, техникэ щIэныгъэхэм я докторщ. Хьэщыкъуей Олег.
Ди зэран къыхэмык1мэ нэхъыф1у
Зэи къэмыхъуауэ ди «Спартак» командэр премьер-лигэм мы гъэм зэрыщыджэгур ди республикэм дежкIэ пщIэщ, ди цIыхухэр зыгъэгушхуэ IуэхуфIщ. Топджэгур фIыуэ зылъагъухэм я нэгу щIэкIащ «Спартакым» Налшык щригъэкIуэкIа зэIущIитIым цIыхухэм дэрэжэгъуэу къахуихьар. Иджы ди футболистхэм я япэ текIуэныгъэр Москва щызыIэрагъэхьащи, «Афэрым, «Спартак»! жраIэ. А псори фIыщ, ауэ ухэзыгъаплъэ Iуэхум хэлъщ. Ар топджэгум кIэлъыплъхэм хабзэ зыхэмылъ къазэрыхэкIырщ, апхуэдэхэм я зэранкIэ ди «Спартак» стадионыр зэхуащI хъужыкъуэмэ, ди командэр щыджэгунур Пятигорск къалэм и стадионырщ. Ди футболистхэр тезыгъэгушхуэ, дэзыIыгъ топджэгуеплъ псори абы кIуэфынукъым. А лъэпощхьэпохэр къэмыгъэхъунырт зытеухуауэ щытар КъБР-м и МВД-м щекIуэкIа зэIущIэр. Абы хэтащ КъБР-м и МВД-м жылагъуэ хабзэр къызэгъэпэщынымкIэ и къудамэм и унафэщI Джаппуев Юрий, Налшык къалэ УВД-м и унафэщI Коршунов Анатолий, потребитель рынокым хабзэр къыщызэпемыгъэудынымрэ административнэ хабзэр гъэзэщIэнымкIэ МВД-м и къудамэм и унафэщI Вэрокъуэ Залым, «Спартак» ПФК-м и унафэщI Балэ Владимир, «Спартак» ПФК-м шынагъуэншагъэмкIэ и унафэщI Кутэншы Хьэчим, «Синдика-Щит» хъумакIуэ предприятэм и унафэщI Пэнагуэ Феликс, «Спартак» ПФК-м къыдэщIхэм я щIыналъэ жылагъуэ организацэм и правленэм и унафэщI Лъэпщ Iэдэм сымэ. - Футболым хьэщыкъ ищIа псоми зыIыгъыкIэ ящIэу, Iэдэбу щыткъым. Ар нэрылъагъу щыхъуащ ди «Спартакым» и етIуанэ зэIущIэм. Балигъ мыхъуа ныбжьыщIэхэр жыг щхьэкIэхэм, пкъохэм дэпщеят. Ди жагъуэ зэрыхъущи, Москва командэр дэзыIыгъхэм мывэ хадзащ, ныбжьыщIэхэм къахэкIащ зи вакъэр лъызыхыу зыдзаи. Стадионми щекIуэкIащ апхуэдэ Iуэху гуемыIу. НыбжьыщIэхэм гъусэ яхуэхъуа балигъхэри щыIэщ. Апхуэдэхэр топджэгум дихьэхыу фIэщщIыгъуейщ. Къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ органхэр шынагъуэншагъэр къызэгъэпэщыным хуэхьэзырщ. Стадионым щыгъэуващ зэрыкIэлъыплъ камерэ, жылагъуэ хабзэр къызэпызудхэр къахутэнущ икIи жэуапым ирашэлIэнущ, - жиIащ Джаппуевым. - Ди командэм пщIэшхуэ игъуэтащ. Ди футболистхэр тезыгъэгушхуэу дэзыIыгъхэр куэдкIэ нэхъыбэ хъуащ. Ар нэрылъагъу тщыхъуащ япэ зэIущIэм. Ди зэран къызыхэкIын Iуэху къытлъыкъуэмыкIмэ, нэхъыфIщ,- жиIащ Балэ Владимир. ЗэIущIэм зэрыщыжаIащи, дяпэкIэ билети 10 нэхъыбэ зым иратынукъым. Абонентхэр зэращам къыхэкIыу билетхэм тIуащIэ къызэрыхэкIари дяпэкIэ зэрагъэзэхуэжынущ. Вэрокъуэ Залым къызэрыхигъэщащи, стадионым и Iэшэлъашэм щылажьэ кафехэм щащэну хуиткъым градуси 9 нэхърэ нэхъыбэ зиIэ фадэ. Билетым ирисондэджэрыну хэтхэр, хабзэм къемызэгъыу хьэрычэт Iуэху зэралэжьым къыхэкIыу, жэуапым ирашэлIэнущ икIи къуэды тралъхьэнущ. ЗэIущIэм хэтахэм футболым хьэщыкъ хуэхъуахэр нэхъ зэпIэзэрыту, хабзэ яхэлъу щытыну къыхураджэ, апхуэдэуи адэ-анэхэм, еджапIэхэм я унафэщIхэм зыхуагъазэ топджэгум еплъыну кIуэ ныбжьыщIэхэм я зэраныгъэм къишэнкIэ хъунур, езыхэр жэуапым ирашэлIэнкIэ зэрыхъунур гурагъэIуэну. ДЫГУЛЫБГЪУ Жантинэ.
«Амикс» гупыр
Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым и студентхэм яхэтщ уэрэд жыIэным, къэфэным дихьэх куэд. Апхуэдэхэщ Къул Амир и гъэсэн къэфакIуэ, уэрэджыIакIуэ «Амикс» гупым хэтхэр. «Амиксыр» зэрызэхыхьэрэ илъэсиплI фIэкIа мыхъуми, ар КъБКъУ-м и мызакъуэу, нэгъуэщI щIыпIэхэми къыщацIыхуащ. Аращ гупым и концертхэм цIыху куэд щIекIуалIэр. «Театрым и уэрэд» - аращ языныкъуэхэр мыбы зэреджэр. Уэрэд къудейкъым мыбыхэм жаIэр, атIэ а уэрэдхэм я гъусэщ къафэ, теплъэгъуэ хьэлэмэтхэр, нэгъуэщIхэри. Я щыгъынхэри жаIэ уэрэдым, ягъэзащIэ къафэм елъытауэ къагупсыс, ягъэхьэзыр. «Амиксым» и гъэсакIуэм зэрыжиIэмкIэ, мыпхуэдэ гуп къызэригъэпэщыну илъэс пщыкIутху хъуауэ игу илът. А гупым хигъэхьэну зыхуейри зэчий зыбгъэдэлъ щIалэгъуалэт, жиIэр зэхащIыкIыу, ар утыкум щагъэлъагъуэфу. - Студент куэд щыIэщ,- жеIэ Амир,- зэчий ябгъэдэлъу, ауэ фонограммэ хуэзытхын, щыгъын хуэзыдын продюсер зэрамыIэм къыхэкIкIэ гъуэгу ямыгъуэту. А псом мылъкушхуэ токIуадэ. Iэмал зэриIэкIэ, дэ дыхущIокъу апхуэдэхэм дадэIэпыкъуну. «Амиксыр» япэу утыку къихьащ «Лъагъуныгъэ иным теухуа хъыбар цIыкIухэр» программэмкIэ икIи ехъулIэныгъэшхуэ иIащ. Мы гупым хэтхэм ягъэзащIэ адыгэ уэрэдыжьхэри нобэрей уэрэдхэри. Уэрэдхэм я нэхъыбэм и макъамэр зытхыр езы Амирщ. «Амикс» гупым цIыху плIыщIым нэс хэтщ. НыбжьыщIэхэр тхьэмахуэм тIэу зэхуэсурэ зэдолажьэ. Я зэфIэкIым зэрыхагъэхъуэным, ехъулIэныгъэщIэхэр къызэрахьыным яужь итщ. ЖЫЛАСЭ Замир.
Къуэшы Амир Европэр къыпоплъэ
Иджыблагъэ Инджылызым щекIуэкIащ илъэс 17 иримыкъухэр зыхэт командэ къыхэхахэм я 7-нэ гупым и зэпеуэ. А гупыращ Урысей Федерацэм и командэр зыхэтыр. ЗэIущIэхэр гуащIэу екIуэкIащ, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, бжьыпэр зыубыдыр Европэм футболымкIэ и чемпионатым кIуэнут. УФ-м и командэр, ди лъахэгъу къэхъундэс Къуэшы Амир зыхэтыр, пхъэидзэкIэ япэу IущIащ Болгарием и командэм. Джэгур хьэлэмэту екIуэкIащ. ЗэIущIэр зэрыщIидзэрэ дакъикъэ 12 фIэкIа дэмыкIауэ ди хьэрхуэрэгъухэм яIэщIэкIа къуаншагъэм къыхэкIыу ирата пенальтир Прудниковым Iэзэу игъэзэщIащ. Джэгум и япэ Iыхьэм етIуанэ топыр дигъэкIащ гъуащхьауэ Горбатенкэ. Командэхэм загъэпсэхуу джэгупIэ губгъуэм къихьэжа нэужь, етIуанэ топыр дэзыгъэкIам ещанэри, еплIанэри кIэлъигъэкIуащ. Абы я кум Фомин и зы топ дэтыжу. Арати, гугъущэ емыхьу ди командэр Болгарием 5:0-у текIуащ. Колыванов Игоррэ Никонов Вадимрэ зи унафэщI ди командэр къыкIэлъыкIуэу Италием и топджэгу ныбжьыщIэхэм IущIащ. ЗэIущIэр Лидсе къалэм щекIуэкIын хуеяти, джэгупIэ губгъуэр зэрымытэмэмым къыхэкIыу ар Шеффилд къалэм яхьыжащ. Италием щыдэджэгуам Урысейм икIахэр нэхъ гугъу ехьащ. Болгарием бжыгъэшхуэкIэ зэрытекIуам къыхэкIкIэ ди командэм нэхъ зыкъигъэтIэсхъауэ къыщIэкIынут. Абы и щыхьэтщ джэгур зэрытемыгъэкIуауэ, 0:0 зэриухар. Апхуэдэ дыдэу иухащ Болгариемрэ Инджылызымрэ я командэхэм я зэIущIэри. Иджы Урысей Федерацэр зы очко хуеижу арат финалым кIуэну. КъыкIэлъыкIуэу, ещанэу, УФ-м и командэр инджылызхэм дэджэгуащ. Абы щыгъуэми ди топджэгухэм я щхьэр лъагэу Iэтауэ джэгупIэ губгъуэм къикIыжащ: 2:1-уэ инджылызхэр хагъэщIащ. Зыхэта гупым зэрыщытекIуар и япэ ехъулIэныгъэшхуэщ Уф-м и ныбжьыщIэ командэ къыхэхам и тренер нэхъыщхьэ Колыванов Игорь. Урысей Федерацэм и гъусэу финал зэIущIэхэм хэтынущ Германием, Венгрием, Чехием, Бельгием, Испанием, Сербиемрэ Черногориемрэ я ныбжьыщIэ командэ къыхэхахэр, абыхэм къищынэмыщIа бысымхэр - люксембургдэсхэр. ЗэIущIэхэр екIуэкIынущ накъыгъэм и 3-м къыщыщIэдзауэ и 14-м нэс. ЖЫЛАСЭ Замир.
Т1ыхъужь Алий и ц1эк1э
Хабзэ зэрыхъуам тету, мэлыжьыхьым и 1-м Урысей Федерацэм и цIыхубэ артист ТIыхъужь Алий и цIэкIэ щыIэ зэпеуэр зэхэтащ. Гъэ къэс ирагъэкIуэкI а зэхьэзэхуэр зэрызэхаублэрэ мы гъэм илъэс 14 мэхъу. Я нэгу зрагъэужьыну цIыху куэд къызэкIуэлIа зэпеуэм хэтащ Адыгей, Абхъаз, Къэрэшей-Шэрджэс, Шэшэн, Ингуш, Осетие Ищхъэрэ - Алание, Къалмыкъ, Къэбэрдей-Балъкъэр республикэхэм, Ставрополь крайм я артистхэр. Псори зэхэту зэхьэзэхуэм кърихьэлIат щIыпIэ 12-м къикIа гупхэр. Абыхэм ягъэлъэгъуащ сатирэ, юмор, комедие спектаклхэм щыщ пычыгъуэхэр. Артистхэм я зэфIэкIыр къэзыпщытахэм яхэтащ КъБР-м туризмэмрэ курортхэмкIэ и министр Фырэ Руслан, щэнхабзэмкIэ министру илъэс куэдкIэ лэжьа Ефэнды Джылахъстэн, тхакIуэ, усакIуэ, драматург, “Iуащхьэмахуэ” журналым и редактор нэхъыщхьэ IутIыж Борис, ГъуазджэмкIэ Кавказ Ищхъэрэ институтым и профессор Кулиев Борис, УФ-м гъуазджэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Теувэж СулътIан, ди республикэм и театрхэм я режиссер нэхъыщхьэхэр, нэгъуэщIхэри. Зэхьэзэхуэм япэ увыпIэр щаубыдащ ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Адыгэ театрымрэ Музыкэ театрымрэ. ЕтIуанэ хъуахэщ Адыгеймрэ Ингуш республикэмрэ я артистхэр. Ещанэ увыпIэр зэдагуэшащ Осетие Ищхъэрэ - Алание, Шэшэн республикэхэм я театрхэм. НэхъыфIу къалъытахэм саугъэтхэр иратащ. Ауэ Iыхьэншэ ящIакъым зэпеуэм хэта адрей гупхэри - абыхэм иратащ КъБР-м и театр лэжьакIуэхэм я зэгухьэныгъэм и саугъэтхэр. ИСТЕПАН Залинэ.
|
|
|||||||||||
|
ссылки |
къыдэкIыгъуэхэр |
|
||||||||||
|
|
KAVKAZWEB
Kavkaz Banner Network
|
|
|
|||||||||
|
|
|
Copyright © 2005 Buch e-mail: [email protected] |
|
|
||||||||
|
|
||||||||||||