Дызыщымыгъуазэ зауэшхуэ
2021-05-29
- «Урысей цIыхубэ фронт» урысейпсо зэщIэхъееныгъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым щиIэ къудамэм и лэжьакIуэхэм къыхалъхьэри, щIэуэ къыкъуэкIа архив тхылъымпIэхэмрэ тхыдэ къэхутэныгъэхэмрэ тегъэщIапIэ зыхуэхъуа «Дызыщымыгъуазэ зауэшхуэ» фильмыр Налшык къалэ щыщ студентхэмрэ еджакIуэхэмрэ ирагъэлъэгъуащ.
- Хэку зауэшхуэр зэриухрэ илъэс 75-рэ щрикъум ирихьэлIэу дунейм къытехьа Медведев Андрей и фильмыр зытеухуар Япэ дунейпсо зауэр щиуха илъэсым щегъэжьауэ ЕтIуанэ дунейпсо зауэм и кIэм нэсыху Германием щекIуэкIа жылагъуэ-политикэ псэукIэрщ, зытепсэлъыхьри нацизмэмрэ фашизмэмрэ къызыхэкIа щхьэусыгъуэхэрщ. Иужьрей илъэсхэм хэIущIыIу хъуа тхыдэ теплъэгъуэ куэди, щIэныгъэм иджыри нэсу щызэпкърымыха щапхъэхэри гъунэжу къыщыхьащ фильмым. Пэжщ, и къэIуэтэкIэм, тхыдэ хъугъэщIагъэхэр зэрызэпкърихым арэзы укъыщимыщI щIыпIэхэр иIэми, уегъэгупсысэ, екIуэкIам и пэжыпIэр пщIэну ухуейуэ укъызэщIегъэушэ.
- Жылагъуэ лэжьакIуэхэм жэрдэм ящIу утыку кърахьа Iуэхугъуэр, япэрауэ, зыхуэгъэзар щIэблэщIэр хэкупсэу къэгъэтэджынырщ, етIуанэрауэ, ар хуэунэтIащ тхыдэ фэеплъхэр хъумэным — щалъхуа лъахэм и блэкIам щыгъуазэу, Хэкум и ЛIыхъужьхэм зэрахьа лIыгъэр ящIэу гъэсэным. Жылагъуэ лэжьакIуэхэм я гуращэр зэщIа хъун папщIэ, фильмыр зи пащхьэ иралъхьэ щIалэгъуалэм зэплъар къазэрыщыхъуамкIэ уэршэрхэр, псалъэмакъ купщIафIэхэр драгъэкIуэкIыжащ.
- «Сэр дыдэм згъэщIагъуэу сакIэлъыплъырт сабийхэр теумэзэхауэ фильмым зэреплъым, абы теплъэгъуэу я нэгу щIигъэкIыр яфIэгъэщIэгъуэну зэрыщытым, — къыхигъэщащ Налшык къалэ дэт 9-нэ курыт еджапIэм и унафэщI, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Парламентым и депутат Коротких Ольгэ. — Нэхъ хьэлэмэтыж сщыхъуащ уэршэрми жыджэру зэрыхэтар, тхыдэ дерсхэмкIэ зрагъэгъуэта щIэныгъэм зыгуэрхэр ираузэхужу, ямыщIэм нэхъ куужу щIэупщIэу зэрыщытар. ЦIыкIухэр куэдым зэрыщIэупщIэратэкъым Iэнкун сызыщIыр, зыщыгъуазэр зэрымымащIэрат. Си фIэщ хъуащ мыпхуэдэ гъэлъэгъуэныгъэхэр еджакIуэхэм щIэх-щIэхыурэ къахузэгъэпэщыным мыхьэнэ зэриIэр, хьэкъыуи спхыкIащ уэршэр жыпхъэм ит зэпсэлъэныгъэхэми сабийхэм зыгуэрхэр къахутэну, щIэщыгъуэхэр къыщIагъэщыну хуейуэ я гукъыдэжыр къызэрызэщигъэур».
- Налшык къалэ дэт 9-нэ курыт еджапIэм япэ гъэлъэгъуэныгъэр щызэфIэкIа нэужь, «Урысей цIыхубэ фронт» зэщIэхъееныгъэм и лэжьакIуэхэм фильмыр щыхьэрым и адрей еджапIэхэм щагъэлъэгъуэну зэбгратыкIащ.
- «Гуапэ тщыхъуныр къэгъэнауэ, ди гур хигъахъуэрт студентхэмрэ еджакIуэхэмрэ Хэку зауэшхуэм и лъэхъэнэм къэхъуа Iуэхугъуэхэм яфIэфIу зэрызыщагъэгъуазэм, ЕтIуанэ дунейпсо зауэр щекIуэкIа илъэсхэм къэхъуахэр къызыхэкIа Iуэхугъуэхэр зэрызэпкърахым. Мы фильмыр щIалэгъуалэм щIедгъэлъагъум щхьэусыгъуэ иIэщ. Я хьэл-щэныр, я зэхэщIыкIыр, гъащIэм щекIуэкIхэм теухуауэ яIэ дуней лъагъукIэр щызэфIэувэр а ныбжьращ. Пэжыгъэм, захуагъэм, мамырыгъэм укъыхуезыджэ мыпхуэдэ киногъэлъэгъуэныгъэхэм ныбжьыщIэхэм фIыкIэ яжь щIихуну дыщогугъ. Зэдгъэплъыр хьэкъыпIэкIэ къэхъуа, дунейм и щытыкIэм IэджэкIэ зезыгъэхъуэжа фильмщ, абы хэтхэри щапхъэ зытепх хъун, а лъэхъэнэм псэуа цIыху цIэрыIуэхэращи, шэч хэлъкъым, зэрызыхащIэнум, пэжу къазэрыгурыIуэнум. НэгъуэщI зыми гу лъытапхъэт — фильмыр зы гупсысэкIэм, зы Iуэху еплъыкIэм тещIыхьакъым, абы къыщыхьащ бгъэдыхьэкIэ зэмылIэужьыгъуэм тещIыхьа тхыдэ лъагъукIэхэри. Ар фIыщ, сыту жыпIэмэ щIэблэм Iэмал иIэн хуейщ и нобэм ехьэлIами, и блэкIам теухуами, езыр зыгъэгупсысэн, уней акъыл къызыхихыжын тегъэщIапIэ зэхуэмыдэхэр», — жиIащ «Урысей цIыхубэ фронт» зэщIэхъееныгъэм ди щIыналъэм щиIэ къудамэм и унафэщI Бакаев Евгений.
- Щхьэщэхуж Инал.