Нобэрэ пщэдейрэ
2020-07-09
- Бадзэуэгъуэм и 9, махуэку
- Азербайджаным и дипломатие къулыкъум и лэжьакIуэхэм я махуэщ
- Аргентинэм и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1816 гъэм ар Испанием къыгуэкIащ.
- Къэзахъстаным и налог IэнатIэм и махуэщ
- 1762 гъэм Урысейм и император Пётр Ещанэр традзри, къэрал унафэр абы и щхьэгъусэ Екатеринэ ЕтIуанэм IэщIалъхьащ.
- 1868 гъэм США-м и Конституцэм халъхьа 14-нэ зэхъуэкIыныгъэм къару игъуэтащ. Абы ипкъ Америкэм и цIыхуу къалъытэрт къэралым къыщалъхуа псори.
- 1877 гъэм Уимблдон (Инджылызым и къалащхьэ Лондон пэмыжыжьэ щIыпIэм) щекIуэкIащ теннисымкIэ япэ зэхьэзэхуэр.
- 1906 гъэм Урысейм и император Николай ЕтIуанэм унафэ къыдигъэкIащ япэ Къэрал Думэр зэбгрыгъэкIыжыным теухуауэ.
- 1927 гъэм «Роман-газе-та»-м къыдэкIын щIидзащ.
- 1945 гъэм ВКП(б)-м и Налшык къалэ комитетым унафэ къищтащ Хэку зауэшхуэм ныкъуэдыкъуэ щыхъуахэм защIэгъэкъуэным теухуауэ.
- 1957 гъэм Менделеевым и таблицэм 102-нэ элементу хагъэхьащ нобелий зыфIащар.
- 1959 гъэм Налшык и Театр щхъуантIэм Пятницкэм и цIэр зезыхьэ къэрал академическэ хорым и концерт щекIуэкIащ.
- АР-м и цIыхубэ усакIуэ, драматург, УФ-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Бэрэтэр Хьэмид къызэралъхурэ илъэс 89-рэ ирокъу.
- Антарктидэр джыным хэлъхьэныгъэшхуэ хуэзыщIа совет географ цIэрыIуэ, СССР-м щIэныгъэхэмкIэ и академием хэта, Совет Союзым и Къэрал саугъэтыр зрата Капицэ Андрей къызэралъхурэ илъэс 89-рэ ирокъу.
- Совет актрисэ, уэрэджыIакIуэ, Урысейм и цIыхубэ артисткэ Кириенкэ Зинаидэ и ныбжьыр илъэс 87-рэ ирокъу.
- Совет кинорежиссёр, УФ-м и цIыхубэ артист Климов Элем къызэралъхурэ илъэс 87-рэ ирокъу.
- УФ-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Урысей Федерацэм и цIыхубэ артисткэ, «Ника» саугъэтыр зрата АхъуэджакIуэ Лие и ныбжьыр илъэс 82-рэ ирокъу.
- Шэрджэс еджагъэшхуэ, ботаник, жылагъуэ лэжьакIуэ Хьэкъун Барэсбий къызэралъхурэ илъэс 79-рэ ирокъу.
- КъБР-м мэкъумэш хозяйствэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Беслъэней Чэмал и ныбжьыр илъэс 78-рэ ирокъу.
- Украинэм щыщ политик, а къэралым и еплIанэ президенту щыта (2010 — 2014 гъэхэм лэжьащ) Янукович Виктор и ныбжьыр илъэс 70 ирокъу.
- США-м щыщ актёр, режиссёр, продюсер цIэрыIуэ, «Оскар» саугъэтыр тIэунейрэ, «Дыщэ глобусыр» плIэнейрэ зрата, нэгъуэщI дамыгъэ лъапIэ куэд зыхуагъэфэща Хэнкс Том и ныбжьыр илъэс 64-рэ ирокъу.
- Урысей актрисэ, уэрэджыIакIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артисткэ Гусевэ Екатеринэ и ныбжьыр илъэс 45-рэ ирокъу.
- Урысей актёр, режиссёр, Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм и цIыхубэ артист Дюжев Дмитрий и ныбжьыр илъэс 42-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 27 — 28-рэ, жэщым градус 19 — 20 щыхъунущ.
- Бадзэуэгъуэм и 10, мэрем
- Урысейм и Дзэ щIыхьым и махуэщ. 1709 гъэм Пётр Езанэм и унафэм щIэт урысеидзэм шведхэм я армэр Полтавэ деж щызэхикъутащ.
- Монголием и Къэрал ныпым и махуэщ
- 1878 гъэм Инджылызым щекIуэкI футбол зэIущIэм арбитрым япэ дыдэу кIэфий къыщигъэсэбэпащ.
- 1918 гъэм Советхэм я V Урысейпсо съездым РСФСР-м и Конституцэр — япэ Совет Конституцэр — къищтащ.
- 1925 гъэм ЦИК-м и Президиумымрэ СССР-м и цIыхубэ комиссархэм я советымрэ я унафэкIэ къызэрагъэпэщащ Совет Союзым и Телеграф агентствэр — ТАСС жыхуиIэр.
- 1925 гъэм США-м хыхьэ Дейтон къалэм (Теннесси штат) къыщызэрыIэтащ Дарвин и теориер (цIыхур номиным къытекIауэ къэзылъытэр) егъэджыным и бийхэр.
- 1934 гъэм СССР-м къыщызэрагъэпэщащ къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ цIыхубэ комиссариатыр (НКВД).
- 1935 гъэм СССР-м и цIыхубэ комиссархэм я советым къыдигъэкIащ Москва зегъэужьыным теухуа план нэхъыщхьэр.
- КъШР-м и цIыхубэ усакIуэ, Абхъазым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Хьэнфэн Алим къызэралъхурэ илъэс 98-рэ ирокъу.
- Къэрал лэжьакIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и юрист Щоджэн Iэбу къызэралъхурэ илъэс 89-рэ ирокъу.
- КъБР-м щIыхь зиIэ и артисткэ Срыкъуэ ХьэмщIасэ къызэралъхурэ илъэс 88-рэ ирокъу.
- Химие щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор, КъБР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Ибрэхьим Хьэмзэт и ныбжьыр илъэс 86-рэ ирокъу.
- Техникэ щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор, ЩIДАА-м и академик Сэбаншы Хъусен и ныбжьыр илъэс 78-рэ ирокъу.
- Жылагъуэ лэжьакIуэ, Сирием и Адыгэ ФIыщIэ Хасэм и тхьэмадэу щыта Гугу Акрэм и ныбжьыр илъэс 77-рэ ирокъу.
- УФ-м и цIыхубэ артист Олейников Илья (и унэцIэ дыдэр Кляверщ) къызэралъхурэ илъэс 73-рэ ирокъу.
- УФ-м и цIыхубэ артист Стоянов Юрий и ныбжьыр илъэс 63-рэ ирокъу.
- КъБР-м цIыхухэм социальнэу къащхьэщыжынымкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, «Хэкум и пащхьэм щиIэ фIыщIэхэм папщIэ» орденым и 2-нэ нагъыщэм и медалыр зыхуагъэфэща Портэ Галинэ къыщалъхуа махуэщ.
- КъБР-ми КъШР-ми щIыхь зиIэ я артисткэ Шэрджэс Iэсият къыщалъхуа махуэщ.
- Урысей фигурист, УФ-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, Олимп чемпион Кацалапов Никитэ и ныбжьыр илъэс 29-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 24 — 26-рэ, жэщым градус 19 — 20 щыхъунущ.