Нобэрэ Пщэдейрэ
2020-03-24
- Гъатхэпэм и 24,
- гъубж
- Жьэн узым ебэныным и дунейпсо махуэщ. Нэмыцэ микробиолог Кох Роберт 1882 гъэм хэIущIыIу ищIащ жьэн узыр къэзышэ бактериер къызэрихутар. Зы илъэс дэкIри, абы къихутащ талор къызыхэкIыр. И лэжьыгъэ телъыджэхэм папщIэ 1905 гъэм Кох къратауэ щытащ Нобель и саугъэтыр.
- Урысейм и Дзэ-Хьэуа Къарухэм я штурман IэнатIэм и махуэщ
- Пакистаным щагъэлъапIэ я къэралыгъуэм и махуэр
- 1753 гъэм Урысей империем цIыхум и хьэкумыр укIкIэ ящIэну зэрыхуимытым теухуа унафэ къыщащтащ.
- 1801 гъэм Урысейм и император Павел Езанэр Санкт-Петербург щиIэ Михайловскэ уардэунэм щаукIауэ нэху къекIащ.
- 1802 гъэм Инджылызым щыщ къэхутакIуэ Тревитик Ричард бахъэкIэ лажьэ мафIэгу къызэригупсысам щыхьэт техъуэ тхылъ иратащ.
- 1822 гъэм Бирмингем (Инджылыз) щыщ инженер Черч Уильям тхыгъэхэр къызэращып япэ типографие машинэ зэрызэпкърилъхьам и патент къыдихащ.
- 1898 гъэм США-м япэ автомобилыр щащащ. Ар «Winton Motor Carriage Company» компанием къыщIигъэкIа, «Уинтон» зыфIаща автомобиль лIэужьыгъуэрт. Ар доллар минкIэ ищэхуат инженер Эллисон Роберт.
- 1999 гъэм НАТО-м хыхьэ къэралхэм я дзэхэр Югославием теуащ.
- 2008 гъэм Олимпием (Алыдж) деж щыпагъанэри ирахьэжьащ Китайм и къалащхьэ Пекин а гъэ дыдэм шыщхьэуIум и 8 — 24-хэм щекIуэкIыну зытраухуа Олимп Джэгухэм я мафIэр. А Олимпиадэр тхуэугъурлащ адыгэхэм — алыдж-урым бэнэкIэ лIэужьыгъуэмкIэ абы чемпион щыхъуауэ щытащ Хъущт Аслъэнбэч.
- Совет физик, академик, оптикэм и лъабжьэр СССР-м щызыгъэтIылъа Вавилов Сергей къызэралъхурэ илъэси 129-рэ ирокъу.
- Совет уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, РСФСР-м и цIыхубэ артист Козловский Иван къызэралъхурэ илъэси 120-рэ ирокъу.
- Совет уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, актрисэ, СССР-м и цIыхубэ артисткэ Шульженкэ Клавдие къызэралъхурэ илъэси 114-рэ ирокъу.
- Совет дзэ къулыкъущIэ, авиацэм и генерал-лейтенант Сталин Василий Иосиф и къуэр къызэралъхурэ илъэс 99-рэ ирокъу.
- Совет шахматист, дунейпсо чемпион Смыслов Василий къызэралъхурэ илъэс 99-рэ ирокъу.
- Философие щIэныгъэхэм я доктор, ЩIДАА-м и академик, КъШР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Шенкао Мухьэмэд и ныбжьыр илъэс 72-рэ ирокъу.
- КъШР-м и къэрал, политикэ лэжьакIуэ Арэшыкъуэ Мухьэмэд и ныбжьыр илъэс 72-рэ ирокъу.
- КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Хъыдзэдж Борис и ныбжьыр илъэс 69-рэ ирокъу.
- УэрэджыIакIуэ, УФ-м и цIыхубэ артист Серов Александр и ныбжьыр илъэс 66-рэ ирокъу.
- КъБР-м щIыхь зиIэ и журналист Шыдакъ Татьянэ къыщалъхуа махуэщ.
- УэрэджыIакIуэ, Адыгэ Республикэм и цIыхубэ артисткэ Нэхей Тамарэ илъэс 60 ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градуси 10 — 12, жэщым градуси 5 — 8 щыхъунущ.
- Гъатхэпэм и 25,
- бэрэжьей
- ООН-м и лэжьакIуэхэу гъэру яIыгъхэм, хъыбарыншэу кIуэдахэм къащхьэщыжыным и дунейпсо махуэщ
- ЦIыхур гъэпщылIынымрэ щхьэхуимытхэмкIэ сату щIынымрэ я лей зытехьахэм я дунейпсо махуэщ
- Спорт кином и дунейпсо махуэщ
- УФ-м щагъэлъапIэ Щэнхабзэм и лэжьакIуэхэм я махуэр
- Украинэм шынагъуэншагъэр къызэгъэпэщынымкIэ и къарухэм я махуэщ
- Алыдж къэралыгъуэм и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ
- 421 гъэм Венецием — Италием и ищхъэрэ щIыналъэм щыIэ къалэ телъыджэм — и лъабжьэр ягъэтIылъащ.
- 1872 гъэм Урысейм къыщыдагъэкIащ япэ пощт открыткэр.
- 1940 гъэм Тегеран Iэ щытрадзащ Иранымрэ СССР-мрэ сату IэнатIэм, тенджызым щызэдэлэжьэным теухуа зэгурыIуэныгъэм.
- 1974 гъэм СССР-м и кинотеатрхэм япэу щагъэлъэгъуащ Шукшин Василий и «Калина красная» фильмыр.
- 2018 гъэм мафIэсышхуэ къыщыхъуащ Кемерово дэт «Зимняя вишня» нэгузегъэужьыпIэ комплексым. А насыпыншагъэм цIыху 60 хэкIуэдауэ щытащ. Абыхэм ящыщу 37-р сабийт.
- Урысейм и пащтыхь Василий III къызэралъхурэ илъэс 541-рэ ирокъу.
- Совет уэрэджыIакIуэ, Урысейм и цIыхубэ артисткэ Пахоменкэ Марие къызэралъхурэ илъэс 83-рэ ирокъу.
- Инджылыз уэрэджыIакIуэ, музыкант, композитор Элтон Джон и ныбжьыр илъэс 73-рэ ирокъу.
- Украинэм щыщ боксёр цIэрыIуэ, дуней псом, Олимп Джэгухэм я чемпион Кличко Владимир и ныбжьыр илъэс 44-рэ ирокъу.
- Дунейм и щытыкIэнур
- «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градуси 10 — 12, жэщым градуси 6 — 8 щыхъунущ.
- Зыгъэхьэзырар
- ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.