Усэ лъагъуэ: Къармэхьэблэ – Москва
2019-11-21
- Къэшэж Иннэ и усэ лъахэр гуапэщ, щабэщ, лъэщщ, къабзэщ. А лъахэм и лъагъуэр Кавказырщ, Къэбэрдейрщ, Iуащхьэмахуэрщ, Налшыкщ, Къармэхьэблэщ…
- Усыгъэ лъахэм гъуэгущхьибл щызэхэкIым, дэтхэнэми усыгъэ лъэщым и нэху тредзэ. АтIэми, усакIуэм и сатырхэр ирешэлIэж адэжь щIыналъэм. ЛъыкIэ, псэкIэ, IэпкълъэпкъкIэ Иннэ пыщIащ Хэкум. Усэхэм уи пащхьэм сурэт щащI псалъэ къыхэщыпыкIахэмкIэ. Дыкъеджэурэ, ди нэгу къыщIоувэ Балъкъ псыхъуэр, Налшык и уэрамхэр, даIуощIэ Иннэ и адэм, и анэм, и цIыхугъэ куэдым, къытщIехьэ лэкъум хуабэм и мэр… Къэшэж Иннэ и усыгъэм псэр епсыхь — дунеяплъэ ирешажьэри, гупсысэкIэ кърешэлIэж.
- Дызыхуэныкъуэт лъэпкъыр дызыгъэфIа усакIуэм и тхыгъэхэм анэдэлъхубзэ яIурыльхьэныр. Къармэ Iэсият зэридзэкIа усэхэр щызэхуэхьэсащ «Лъабзэ» тхылъым. Ар «Черкесика» серием и нэIэ щIэту къыдэкIащ, абы и редакторыр ХьэфIыцIэ Мухьэмэдщ. «Къэшэж Иннэ и усэ псынащхьэхэр» фIещри, ХьэфIыцIэм и гупсысэхэмкIэ тхылъыр къызэIудох, псынащхьэ къэси Iубыгъуэ зыIудогъахуэ. «Уэс шэджэнэплъхэм я псысэ» жеIэ Къармэ Iэсият, Къэшэжым теухуауэ и гупсысэхэр къыщызэщIикъуэжкIэ.
- Иннэ и усэхэр сатыр къэс зэрызыхищIар, псалъэ къэс зэригъэвар щыболъагъу Iэсият и деж. КIуэаракъэ, зым и усыгъэ лъэмыжым мыдрейр къытеувэу къыпэплъэу, абдежым усэм и Iунэхэмрэ и щэхухэмрэ щызэIэпахам хуэдэщ. Къэшэж Иннэ щIылъэм трипхъа усэ жылэхэр къыщыхэкIыкIа щIыпIэхэм Къармэ Iэсият ирикIуащ — нэгъуэщIу усэм и купщIэр къихьэсыфынтэкъым ди деж.
- Къэшэж Иннэ и усэхэм ящыщу цIыхубэм нэхъыбэ дыдэрэ зэпадзыжхэр адыгэбзэкIэ Къармэ Iэсият къызэригъэпсалъэм и щапхъэ зыбжанэм девгъэплъыт…
- Сэращ — Кавказыр. Сэ сщыщыпсу
- уэсэпс Iумылырщ здытехар,
- дуней хъурейр ди щIэщыгъуэпсу
- нэ телъыджитI щызэтехуар.
- («Сэращ — Кавказыр»)
- * * *
- Уей мэлыхъуэ бжьамийхэр бзэрабзэу,
- Уафэрысу макъамэр зи удж,
- А уэрэдым и дамэр схуэхъуапсэу,
- Бгырыс псысэурэ лъыр къысфIоудж.
- («Къэбэрдей»)
- * * *
- Пшынэ Iэпэр убзэурэ бзэрабзэу,
- Зэм зимыгъэнщIыжу укъилыпщIт…
- Зэми Iущэщэжырт, хур хъыджэбзу —
- Iэсэу хэщэтыкIыу къэгумэщIт.
- («Къафэ»)
- * * *
- Мис иджы, пщащэ цIыкIухэ, фи кIуэдым,
- ПIалъэу зэ фхурабзам фылъоIэс…
- Си дэлъху уардэхэм я натIэц вындым
- ПыIэ къуацэхэр ныщхьэрагъэс.
- («Къармэхьэблэ нысашэ»)
- * * *
- Къызэпсэлъэж, си адэ, адыгэбзэкIэ,
- НэгъуэщI нэхъ мыхъуми, зэ дегъэпщIыхьыж,
- Бгъэджэгуу псысэм и макъыбзэ шхуэIур
- уздыщагъафIэ лъахэм дигъэхьэж.
- («Къызэпсэлъэж, си адэ, адыгэбзэкIэ»)
- 2019 гъэр Къэшэж Иннэ и илъэсу игъэуващ Къэбэрдей Адыгэ Хасэм. Илъэсым мы тхылъри хуэфэщэн хэлъхьэныгъэщ. Тхылъыр щызэбгрокI адыгэ унагъуэхэм, абыхэм щоIу Иннэ и усэбзэр! УсакIуэм дыщIыгъущ, тхылъым и япэ напэкIуэцIхэм щегъэжьауэ. ЖиIэр зыхыдощIэ, долъагъу, допIейтей. УсакIуэм и нитIым дыщIэплъэ хуэдэщ… АтIэ сыту къабзэ ахэр! Тхылъыр зэгудопIэжри, сатырхэр дзапэусэу къытхуонэ, Иннэ и нитIри ди нэгу зэрыщIэтщ!
- ГУГЪУЭТ Заремэ.