Зэхуэдэныгъэр къыщежьэр
2019-03-07
- Дунейр къызэриухуэрэ цIыхубзхэр нэхъ дэкъузауэ, я хуитыныгъэхэр нэхъ мащIэу къогъуэгурыкIуэ. А зэхуэмыдэныгъэм и Iэужьхэр ноби гъащIэм и IэнатIэ зэмылIэужьыгъуэхэм щыболъагъу. Жыжьэ дыIэбэнкъыми, Урысейм и цIыхубзхэм мы зэманым я курыт лэжьапщIэр зэрыхъур цIыхухъухэм я улахуэм и процент 75-рщ. Пэжщ, ар елъытауэ къыщIэкIынущ я лэжьыгъэм и хьэлъагъми.
- Тхыдэм къызэрыхэщымкIэ, япэ дыдэу я хуитыныгъэхэм щIэбэну 1857 гъэм гъатхэпэм и 8-м Нью-Йорк и уэрамхэм дыхьащ щэкI зэIузыщэ цIыхубзхэр. Абыхэм зыкъаIэтат гугъу зэрырагъэхьыр, ахъшэ мащIэ фIэкIа зэрырамытыр ямыдэу.
- 1910 гъэм цIыхубзхэм Данием и къалащхьэ Копенгаген щрагъэкIуэкIа зэхуэсым хэтахэм ар ягу къигъэкIыжащ нэмыцэ революционеркэ Цеткин Кларэ. Абы псори къыхуриджащ гъатхэпэм и 8-р цIыхубзхэм я махуэу ягъэувыну. НэгъуэщIу жыпIэмэ, а махуэм уэрамхэм къыдыхьэурэ бзылъхугъэхэм пэкIухэр ирагъэкIуэкIын, зэхуэмыдэныгъэ зэрыщыIэм жылагъуэм гу лърагъэтэн хуейт. Апхуэдэущ ар къызэрежьари — я хуитыныгъэхэм теухуа бэнэныгъэм цIыхубзхэм къыщагъэлъагъуэ зэакъылэгъуныгъэм и махуэущ.
- СССР-м и гугъу пщIымэ, ар а къэралым къизыхьар Цеткин и ныбжьэгъу революционеркэ къэмылэнджэж Коллонтай Александрэщ («Посол Советского Союза» фильмыр зылъэгъуам ар ещIэж).
- Япэ дыдэу гъатхэпэм и 8-р къэрал гуфIэгъуэу Урысейм 1921 гъэм щагъэуващ. Абы къыщыщIэдзауи иджыри къэсыху, япэщIыкIэ СССР-м, иджы Урысейм къэрал гуфIэгъуэу щагъэлъапIэ.
- Конституцэм ипкъ иткIэ, зызыужьа къэралхэм цIыхухъухэри цIыхубзхэри щызэхуэдэщ. АрщхьэкIэ, псоми я гугъу тщIынкъыми, уеблэмэ, Америкэ зыкъизыхми иужьрейхэр япэрейхэм хуитыны-гъэ и лъэныкъуэкIэ къащыкIэроху. Уеблэмэ, США-ми куэдым къыщалъытэ цIыхубзым и IэнатIэ нэхъыщхьэу щытын хуейр пщэфIапIэрауэ.
- Сыт хуэдэу щымытами, политикэми, щIэныгъэми, Iэпщэ къару лэжьыгъэми увыпIэ нэхъыщхьэ щызыIыгъыр цIыхухъухэрщ. АрщхьэкIэ, абы къикIыркъым бзылъхугъэхэм гъуэгу ирамыту. Псалъэм и хьэтыркIэ, европэ къэрал зыбжанэм я унафэщIхэр цIыхубзщ. Урысей Федерацэми бзылъхугъэхэм къулыкъушхуэхэр щызэрахьэ. Аращ гъатхэпэм и 8-м дгъэлъапIэ гуфIэгъуэр зытещIыхьари — зэхуэдэныгъэр къыщежьэр захуагъэрщ.
- ШАЛ Мухьэмэд.