Каф бгы къуагъым къыкъуэкIа пщащэ
2021-08-21
- Сэралъп Мадинэ и Арт-центрым иджыблагъэ къыщызэIуахащ Иорданием щыщ ди лъэпкъэгъу Къэрэгъул Зейнэ и сурэтхэм я гъэлъэгъуэныгъэ.
- Ди лъэпкъэгъу пщащэм и IэдакъэщIэкIхэр иджы ещанэу Налшык утыку къыщрехьэ.
- Къэрэгъул Зейнэ 1978 гъэм Иорданием къыщалъхуащ. ЩIэныгъэ щызригъэгъуэтащ Лондон дэт университетхэм ящыщ зым. 2010 гъэм ар япэу Хэкужьым щыхьэщIащ, нэхъыфIыжу и адыгэбзэри щызригъэщIащ.
- Амман щыпсэуну Iэпхъуа иужьщ и зэфIэкIхэр нэхъ наIуэ къыщыхъуар. СурэтыщI унагъуэм щыщ хъыджэбзым и IэдакъэщIэкIхэр нэхъыбэу каллиграфие геометрие жыпхъэхэм итт. 2014 гъэм абы и творчествэм, и дуней еплъыкIэм зихъуэжри, сурэтхэр гъэщIэгъуэну зэхигъэувэн щIидзащ. Журнал, газет зэмылIэужьыгъуэхэм зэщымыщу къыхигъэжа сурэтхэм гупсысэ хэха зиIэ теплъэгъуэ къыхэщIыкIыныр хуабжьу удэзыхьэх Iуэхугъуэщ. Зейнэ хузэфIэкIырт апхуэдэ щIыкIэкIэ езым и дуней къигъэщIыжын. Хъыджэбз IэпэIэсэм екIуу куэд зэхеухуанэ. ГъэщIэгъуэнракъэ, абы и щэнхабзэ дунейр зэподжэж икIи пасэрей сурэтхэм гъащIэщIэ щаретыж и IэдакъэщIэкIхэм.
- «Каф бгым сыкъыкъуэкIауэ сыкъокIуэ» (Каф бгыр Перс IуэрыIуатэм, ислъам диным и къэхъукIэр къэзыгъэлъагъуэ тхыдэм къыхэщ пасэрей бгыжьщ, щIым и гъунэу къалъытэу щытащ а щIыпIэр) иджырей гъэлъэгъуэныгъэм щIагъыбзэ и бэщ. Мыбы и фIэщыгъэр Зейнэ игу къэзыгъэкIар Тыркум къыщалъхуа абхъаз философ, тхакIуэ Ягъэн Мурат «Я пришёл из-за гор Кавказа» романырщ.
- Къэрэгъулым ипэкIэ утыку кърихьахэм хуэдэу, мыбыи удз гъэгъахэр къебэкIми, абыхэм лъэпкъ гупсысэмрэ лъэпкъ узымрэ зэрыхэгъэпщкIуар къэлъагъугъуейкъым. «Удз гъэгъахэм зыкъыщызэIуахыр щIымахуэр икIыу гъатхэр къихьа иужьщ. Дызэрыт зэманыр лъэпкъым и къэщIэрэщIэжыныгъэм и лъэхъэнэу къызолъытэри, сэри аращ удз гъэгъахэр куэду си сурэтхэм щIыхэзгъэувэр», — жеIэ Зейнэ.
- А сурэтхэм теплъэ дахэ къудей фIэкIа яхэзымылъагъуэ-ни щыIэщ, ауэ Зейнэ и IэдакъэщIэкIхэм зэрыщыту хэхэс адыгэхэм я узыр зыхыуагъащIэ. ИтIанэ, пасэрей адыгэхэм хуэдэу, абы къыхих плъыфэхэм цIуугъэнэ, нэм къыщIэуэ яхэткъым.
- ГъэщIэгъуэнщ Къэрэгъул Зейнэ и дуней еплъыкIэр, гупсысэкIэр. Ди гуапэу фыщыдогъэгъуазэ абы и гъэлъэгъуэныгъэм, лъэпкъым теухуауэ къыджиIахэм: «СызэрыцIыкIурэ си адэшхуэ-анэшхуэхэм Хэкужьым теухуа хъыбархэр къызжаIэжырт, лъахэм и дахагъым, фIэрафIагъым срагъэхъуапсэрт. Абы щыгъуэ Интернетым дунейр апхуэдизу зэщIиблатэкъыми, ар слъагъуну Iэмал сиIэтэкъым. Къысхуэнэжрати, си нэгу къыщIэзгъэувэрт, куэдрэ сепщIыхьырт. Сэ Iэджэрэ Хэкужьым сегупсысащ икIи сыщыцIыкIум адэжь щIыналъэр си нэгу зэрыщIэтар къыщызгъэлъэгъуэжауэ аращ сурэтхэм. Илъэс 15-м щIегъу мыпхуэдэ сурэт щIыкIэм зэрызеспщытри, а зэманым къриубыдэу Амман, Москва, Дубай, Лондон утыку къыщисхьащ си сурэтхэр. Ауэ Налшык зэрыщызгъэлъагъуэм псом хуэмыдэу сыщогуфIыкI, си лъэпкъэгъухэм си сурэтхэр ягу ирихьмэ, сэркIэ насыпышхуэщи. Дапхуэдизу си сурэтхэр дахэу жаIами, Хэкум и теплъэр сурэтыщIым я нэхъ Iэзэми нэ- су къыхуэгъэлъэгъуэнукъым! ЩIыпIэ куэдым къыщацIыху адыгэхэр. Ди лъэпкъ хабзэр, псэукIэр, гупсысэкIэр, зэфIэкIыр, щэнхабзэр зымащIэкIэ нэхъ мыхъуми дунейм нэхъыбэжу къысхуегъащIэмэ, сынасыпыфIэу зыслъытэжынущ».
- Къэрэгъулхэ я пхъум и IэдакъэщIэкIхэр телъыджэщ, гъэщIэгъуэнщ абы и дуней лъагъукIэри.
- ФокIадэм и 3 пщIондэ екIуэкIынущ гъэлъэгъуэныгъэр. Гупыж зыщIу абы кIуэм дэрэжэгъуэ зэригъуэтыжынум шэч хэлъкъым.
- Щомахуэ Залинэ.