• КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек Анэм и махуэм и пэ къихуэу ехъуэхъуащ Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщ унагъуэхэм икIи «Анэм и щIыхь» медалыр яритащ анэ быныфIэ 18-м.

Псоми еджэн…

• Къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэшхуэ, КъБР-м и Жылагъуэ палатэм хэт, ди республикэм щыпсэу лъэпкъхэм я зыужьыныгъэмрэ ефIэкIуэныгъэмрэ зи къару хэзылъхьэу гу хьэлэлрэ псэ къабзэкIэ бэм яхуэлажьэхэм ящыщщ педагогикэ щIэныгъэхэм я кандидат, СССР-м цIыхухэм щIэныгъэ егъэгъуэтыным и Iэна- тIэм и отличник, КъБР-м щIыхь зиIэ и егъэджакIуэ Дадэ Суфэдин (Исмел) Iэбузед и къуэр. ЗэфIигъэкI Iуэху щхьэпэхэмкIэ щIыналъэм щыцIэрыIуэ хэкупсэ нэсым мы махуэхэм егъэлъапIэ и илъэс 70 юбилейр.

Псоми еджэн…

• Бзэуэ пщIэм хуэдиз цIыху уриуасэщ, жаIэ. Къыбдалъхуа анэдэлъхубзэм фIыуэ урипсэлъэныр, гупсысэр гъэхуауэ кърипIуэтэныр адыгэм пщIэ зыхуищI Iуэхугъуэу къилъытэу игъащIэми къогъуэгурыкIуэ. Ар щыгъэтауэ, зи бзэр лантIэм, шэщIауэ псалъэм жылэ Iуэхухэр и пщэ далъхьэу, хеящIэу хахыу, щыхьэту ягъэуву къекIуэкIащ. Я фIэщ хъурт адыгэбзэ укъуэдиякIэ псалъэм укъимыгъэпцIэну, и псалъэ тебгъуэтэжыну, и жыIэр зэщIа хъуну. ПсэлъэкIэм хуащI гулъытэм къыхэкIагъэнущ ар зыIэт, зыгъэлъагэ Iэмалхэр бзэм уэру щIыхэ-тыр, хуей хъумэ, цIыхум и гупсысэр щIэщыгъуэ ирищIыну, зэIубзу къриIуэтэну, нахуэу иришэщIыну хэкIыпIэ зэмыщхьхэр къриту. БзитIым е нэхъы-бэм ирипсалъэ цIыхум сыт щыгъуи фIэлIыкI иIэу, ахэр IэкIуэлъакIуэу зезыхьэм лъытэныгъэ хуащIу къекIуэкIащ.

Псоми еджэн…

• КъБР-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм иджыблагъэ иригъэкIуэкIа зи чэ- зу зэхуэсышхуэм блэкIа илъэсхэм ящIар къыщапщытэжри, къэблагъэ пIалъэм союзым и унафэщIу щытынур хахащ.

Псоми еджэн…

• Новгород Ищхъэрэ къалэм иджыблагъэ къыщызэрагъэпэщащ курыт щIэныгъэрэ IэщIагъэрэ щрагъэгъуэт колледжхэм, техникумхэм я студентхэр зыхэта къэралпсо зэпеуэ. Абы къыщапщытащ апхуэдэ курыт еджапIэхэм IэщIагъэрэ щIэныгъэрэ щызэзыгъэгъуэт щIалэгъуалэм ябгъэдэлъ зэфIэкIхэмрэ Iэзагъымрэ.

Псоми еджэн…

• Адыгэм и дэтхэнэ бын псэ къабзэри дапщэщи хуэнэхъуеиншэщ ди къурш уардэхэм, тафэ хуитышхуэхэм, псы уэрхэм, лъахэрыс цIыхухэм — ХЭКУ псалъэм къызэщIиубыдэ псоми. Апхуэдэущ зэрыщытын хуейр лъэпкъым и цIыхуу зызылъытэжхэр. Адэжь щIыналъэр игу лъащIэм щызыгъафIэу, Хэку-анэри псэри зы чысэм илъу къэзылъытэу зи дунейр езыхьэкIа хэкупсэхэм я щапхъэщ зи ахърэ-тыр нэху хъун Абеикъуэ Шухьэиб Мэзан и къуэм и гъащIэр. Кавказ щIыналъэм 1763 гъэм къыщылыду илъэси 101-кIэ екIуэкIа зауэм ди лъэпкъым къыхуихьауэ щыта бэлыхьхэмрэ гугъуехьхэмрэ, щыщIэныгъэ инхэмрэ насыпыншагъэшхуэмрэ, леймрэ залымыгъэмрэ я лъэужь куэд зыгъэвахэм ящыща нэхъыжьыфIым и псэр Тхьэм щигъэгуфIыкI нобэ дигу къызэрыдгъэкIыжыр.

Псоми еджэн…

• ЩэкIуэгъуэм и 26-м и ныбжьыр илъэс 60 ирикъуащ шапсыгъ адыгэхэм къахэкIа пэтми, политикэ Iуэху зэIумыбзхэм я щхьэусыгъуэкIэ и адэм и унэцIэр зэрихьэну Iэ-мал зымыгъуэта тхыдэдж-политик Ершов Виталий.

Псоми еджэн…

• ЕкIуэкIыу: 2. Зыгуэрым и ухыпIэ, и къэухь, и гъунэ. 4. ЛъащхьэзэрытыпIэм и бгъуитIымкIэ хэлъ къупщхьэ цIыкIухэр. 6. Хьэлэмэт, гъуэзэджэ. 8. Хуэмыху, цIыху зэщIэмыкъуэ, зыкIэлъымыплъыж. 10. Зыкъызы-фIэщIыж,нэгъуэщI зэзымыпэсу хъу цIыху. 11. ЩIымахуэ щыгъын хуабэ. 13. Iэдэб, мамыр, псалъэмакъыншэ. 15. Ерыскъыпхъэхэр гъущэу илъын папщIэ, къагъэсэ- бэп щыкъу, кумбыгъэ. 17. Зэлэжьам къит гъавэр. 19. Зыбжанэу зэщIыгъу цIыху. 21. Iэпкълъэпкъым щыщI Iыхьэ. 22. ХьэщIэ къызэрыкIуам щхьэкIэ яукI Iэщ. 24. ГъэзэщIэн хуей Iуэху. 26. Зыгуэрым и лэжьыгъэр дэгъэпсынщIэн мурад. 28. Вагъуэ гуп щхьэхуэ цIэры-Iуэ. 29. Зы гъэкIэ фIэкIа къэмыкI, зи бзийхэр псыгъуэ къэкIыгъэ лъахъшэ. 30. Ар здэщымыIэм насып щыIэкъым. 32. Пэж дыдэ, шэч, щыуагъэ зыхэмылъ. 33. Зыгуэрым щIэхуэм хуэдиз. 34. Дунейм и къэхъукъащIэ. 35. Фэхэр, щэкIхэр зышх хьэпIацIэ цIыкIунитIэ. 37. Зыгуэрым къыщхьэщих бахъэ. 38. Пщым хуэлажьэу щыта пщылI. 40. Щхьэусыгъуэ гуэркIэ унэр ибгынауэ губгъуэм ит цIыхухъу. 41. МафIэр ину щыпIэнкIым деж къыпих лыд цIыкIу. 42. Хьэм хуащI унэ. 44. Уэщым фIэлъ зэраубыд пхъэкъур. 46. УпщIэм къыхэщIыкIа щыгъын щыIутелъ. 47. Къуэ куу, къуэ Iэуэлъауэншэ. 48. Зы адэ-анэ къалъхуа.
• 
• Къехыу: 1. Къабзагъэ, дахагъэ, бжьыфIагъэ. 2. ЩIымахуэм бжьэ матэхэр зыщIагъэувэж псэуалъэ. 3. ЦIыху щIагъуэ здэщымыIэ, щыземыкIуэ, къуэгъэнапIэ. 4. Абы … къимыгъанэу хуэлэжьащ гъащIэщIэм. 5. Зи нэм имылъагъу. 7. Губгъуэм нэхъыбэу зэрыщызекIуэу щыта. 9. Ар зимыIэм зыри иIэкъым. 12. Iуэху лэжьыгъуей, хьэлъэ. 13. Унагъуэ Iэмэпсымэ. 14. ГъэщIэгъуэн дыдэ. 16. Адыгэ цIыхухъуцIэ. 17. Псапэ, IуэхуфI зыщIэ, сэбэп хъу. 18. Шынагъуэ, щIыIэ сыт хуэдэхэм къыхэкIыу Iэпкълъэпкъыр щыкIэкуакуэ, щысыс. 20. Зи къуапиплIри зэхуэдэ. 21. ЦIыхубзым и лIым и шыпхъу. 22. Пщыкъуэм и фыз. 23. Бжьэм, хьэдзыгъуэнэм зэрызахъумэу яIэ. 24. Атэлыкъым и гъэсэн. 25. Зэрыщытыпхъэм тет, щыщIагъэ зимыIэ, икъукIэ фIы. 26. Жырым къыхэщIыкIа гъущI кIапсэ шыхьа. 27. Макъышхуэ зымыщI, мыпсынщIэ. 31. ПхъэIэщэ вабдзэм къыгуивыкIыр къызэригъэдзэкIыу абы пкърылъ Iыхьэр. 34. Къалэхэм, къуажэхэм щыщ Iыхьэ. 36. Арэзыныгъэшхуэ бгъуэтам къыуит щытыкIэ. 38. КъэфэкIэ лIэужьыгъуэ. 39. ГъэшхэкI. 42. КъБР-ми КъШР-ми яIэ къуажэ. 43. Мэлым и щIэжьейм ил. 44. Гъэгъа хужь, гъуэжьхэр къудамэ щхьэкIэхэм къыпидзэу илъэс зыбжанэкIэ къэкI удз лIэужьыгъуэ. 45. Тутын ныкъуэф.
• Зэхэзылъхьар  Къардэн Алимщ. Къулъкъужын Ипщэ къуажэ.

• Уримыгушхуэн плъэкIыркъым УФ-м и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэм хэт, Сабийхэм эстетикэ гъэсэныгъэ етынымкIэ Къэзанокъуэ Жэбагъы и цIэр зезыхьэ IуэхущIапIэмрэ КъБКъУ-м ДизайнымкIэ и колледжымрэ я егъэджакIуэ, пасэрей IэщIагъэм хуэIэижь Мэзло Руслан и Инстаграм напэкIуэцIым кIэлъыплъхэм зэрадэгуэша хъыбар гуапэхэм — «100 лучших дизайнеров и архитекторов России-2021» (Урысей), «Elle» (Франджы) журналхэм я зи чэзу къыдэкIыгъуэхэм и лэжьыгъэхэр зэрытрадзам.

Псоми еджэн…

• Налшык дэт Лъэпкъ музейм «Пушкиным и бал» зыфIаща Iуэху гъэщIэгъуэн иджыблагъэ щекIуэкIащ.

Псоми еджэн…

• IутIыж Борис и гъащIэмрэ и гуащIэмрэ теухуа тхылъитI дунейм къыщытехьащ Котляровхэ Мариерэ Викторрэ я тхылъ тедзапIэм.

Псоми еджэн…

• КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек лэжьыгъэ IуэхукIэ яIущIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и лIыкIуэу Урысей Федерацэм сенатору щыIэхэмрэ Къэрал Думэм и депутатхэмрэ
• КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек щэкIуэгъуэм и 25-м лэжьыгъэ IуэхукIэ яIущIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и лIыкIуэу Урысей Федерацэм сенатору щыIэхэу Къанокъуэ Арсенрэ Ульбашев Мухьэрбийрэ, «Урысей зэкъуэтым» къыбгъэдэкIыу Къэрал Думэм и депутатхэу Геккиев Заур, Родинэ Викторие, Щхьэгуэш Адэлбий сымэ. ЗэIущIэр щекIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым УФ-м и Президентым деж Москва зэпымыууэ щиIэ IуэхущIапIэм.

Псоми еджэн…

• «Анэм и щIыхь» медалыр ятыным и IуэхукIэ
• Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм
• и Указ
• Гъэсэныгъэ дахэ яхэлъу сабиитху е нэхъыбэ зэрапIам папщIэ «Анэм и щIыхь» медалыр ятын:
• АКБУЛАТОВЭ Мариям Сэхьид и пхъум — сабии 6-м я анэм
• АРУТЮНЯН Светланэ Iэдэм и пхъум — сабии 5-м я анэм
• ГЪАЗЭ Джульеттэ Щамил и пхъум — сабии 5-м я анэм
• ДАДЭ Жанетэ Руслан и пхъум — сабии 5-м я анэм

Псоми еджэн…

• Мазэ нуру псэр зыгъэнэху
• Хабзэ хъуауэ, щэкIуэгъуэм и иужьрей тхьэмахуэ махуэм Урысей Федерацэм щагъэлъапIэ Анэм и махуэр. Бзылъхугъэу щыIэм я нэхъ лъапIэм, анэм, и махуэр ди къэралым зэрыщагъэуврэ мы гъэм илъэс 20 мэхъу. Абы теухуа унафэ щхьэхуэ УФ-м и Президентым къищтауэ щытащ 1998 гъэм.

Псоми еджэн…

• Еджагъэшхуэ, Урысейм Естественнэ щIэныгъэхэмкIэ и академием щIыхь зиIэ и академик, профессор, КъБР-м щIэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, Рентген оптикэмкIэ институтым и генеральнэ директору, Физикэ оптикэмкIэ институтым и унафэщIу, Iуэху зехьэкIэщIэхэм, еплъыкIэщIэхэм я зэхэублакIуэу, щIэм и лъыхъуакIуэу щыта Къумахуэ Мурадин Iэбубэчыр и къуэр, псэужатэмэ, щэкIуэгъуэм и 26-м илъэс 80 ирикъунут.

Псоми еджэн…